Телескопот Џејмс Веб беше лансиран на 25 декември 2021 година. Така започна неговото долго патување низ космосот. Тоа веќе овозможува нови откритија, како што се сликите на стара ѕвезда која се „храни“ со темна материја. Или егзопланета (планети кои орбитираат околу нивните ѕвезди и се со големина на Земјата и Нептун) која има атмосфера, а можеби и услови за некаков облик на живот. Или злато.
Успешното лансирање беше само првиот чекор, бидејќи беше проследено со патување низ вселената и дејствија на расклопување на „чадорот“ и огледалата, во сложена серија на прецизно координирани движења. Операцијата беше спроведена внимателно од самиот почеток, за во следните десет години Веб да може да сними длабок простор.
Во март 2022 година пристигна првата фотографија – слика на ѕвездата HD84406. Тоа беше доказ дека на најмоќниот телескоп во светот му оди добро, а стручниот тим на агенцијата НАСА истакна дека работи подобро од очекуваното. Џејмс Веб орбитира околу Сонцето и е оддалечен 1,5 милиони километри од Земјата.
Речиси две години подоцна, моќниот телескоп Џејмс Веб, во соработка со постариот телескоп Хабл, испрати доказ за друг феномен на Земјата – тоа е експлозија на супер-гама зраци (GRB), која е поврзана со крајните енергетски експлозии во далечните галаксии. Тоа се случи кога две неутронски ѕвезди се судрија пред милиони години. Инструментите на моќните телескопи заклучија дека резултатот од овој настан е чисто злато.
When two neutron stars collide, it produces a massive explosion called a Kilonova. Some of the heaviest elements in the periodic table, such as gold, platinum, and uranium, are forged in these unbelievably powerful blasts.
— FarLife (@FarLife1) January 10, 2024
pic.twitter.com/NoICHBGnP3
Неутронските ѕвезди се ретки производи на супернови (или експлозии што се случуваат кога ѕвезда умира) кои не се претвориле во црни дупки. Телескопот Џејмс Веб неодамна успеа да открие неутронска ѕвезда во срцето на добро позната супернова за која научниците веруваа дека постои, но не може да ја видат.
Научниците од Универзитетот во Рим со помош на двата споменати телескопи успеале да набљудуваат силна светлина (килони), која е резултат на производство на елементи како сребро и злато поради судир на неутронски ѕвезди. Научниците објаснија дека експлозијата на гама-зраци обично се случува кога ѕвезда умира, но случајот со GRB 230307A покажа дека е можно и кога две неутронски ѕвезди се спојуваат. Овие судири создаваат идеални услови за создавање на елементи кои сè уште не можат да се создадат под вештачки создадени услови.
