Како што војната во Украина навлегува во четвртиот месец, жестоки борби се водат во источниот регион Донбас и санкциите против Русија се засилени, двете економии ги трпат последиците од конфликтот. Сепак, војната има многу поголема штета за Украина. Речиси пет милиони Украинци – над 10% од населението ја напуштија земјата. Ова, во комбинација со регрутирањето на работоспособни мажи за војна, резултира со драстично намалување на работната сила. Згора на тоа, економската штета е веќе во стотици милијарди долари, додека руската контрола и блокадата на повеќето украински поморски пристаништа сè уште во украински раце ја ограничува трговијата – особено пратките на жито, клучен украински извоз пред војната.
Иако високофрекфентните економските показатели повеќе не се објавуваат поради конфликтот, аналитичарите на „Фокус економикс“ стануваат сè попесимисти за изгледите на Украина во последните месеци и сега очекуваат пад од 36,8 отсто во 2022 година, се вели во најновиот месечен извештај на агенцијата. Понатамошно намалување на прогнозата најверојатно ќе следи во наредните месеци во отсуство на какви било позитивни вести од областите зафатени од војна. Трајниот прекин на огнот е од клучно значење, иако други можни случувања – како што е воспоставувањето коридор за извоз на украинско жито, за што во моментов се разговара – исто така донекаде ќе ги подобри перспективите на Украина.
Од друга страна, во текот на изминатиот месец, аналитичарите на агенцијата беа пооптимисти за руската економија и сега предвидуваат пад од 9,8% во споредба со падот од 10,2% што се очекуваше минатиот месец. Најновите економски податоци се уште не укажуваат на голем економски колапс. Во првиот квартал БДП порасна во однос на претходната година, а во април се намали за само 2,6%. Високите цени на нафтата го подигаат нивото на државните благајни, додека контролата на капиталот ја подигна рубљата на предвоените нивоа, дозволувајќи и на Централната банка да ги намали каматните стапки за да помогне во економската активност.
Сепак, штетата од западните санкции најверојатно ќе се зголемува со текот на времето. Производството на енергија во Русија се проценува дека ќе падне за околу 18% во следните 18 месеци, при што близу 1.000 компании сега го ограничуваат својот бизнис во земјата. И додека руската економија ќе страда многу помалку од онаа на Украина, аналитичарите на Фокус Економикс остануваат цврсти дека ниту една земја економски нема да излезе како победник.
За долгорочните перспективи на Украина
„Под претпоставка дека војната ќе продолжи, иако со помал интензитет во 2023 година, економијата ќе закрепне за 9,1 отсто во 2023 година благодарение на напорите за реконструкција, потпомогнати од приливот на инфраструктурна помош. Растот во просек ќе биде 4,4% во 2024-2026 година, со мала веројатност за целосно закрепнување поради намерата на Русија да ја уништи украинската инфраструктура и континуираното блокирање на украинските пристаништа во Црното Море, попречувајќи ги извозните текови. Не очекуваме реалниот БДП да го достигне нивото од пред војната пред 2037 година“, се вели во анализата на Фокус Економикс.
За економската динамика во Русија, аналитичарите на Голдман Сакс рекоа:
„Се чини дека во самата Русија производството опаѓа за помалку отколку што очекувавме. Според наше мислење, оваа отпорност е последица на постојаното поттикнување на нормализирање на економската активност по Ковид 19. Сепак, со оглед на комбинацијата на многу позаострени финансиски услови и притисокот врз приходите на домаќинствата, веруваме дека забавувањето е одложено, а не избегнато. Одразувајќи го тоа, ги зголемивме нашите прогнози за раст за 2022 година, но ги намаливме нашите проекции за 2023 година.
