26 јуни, 2024
ПочетнаЕКОНОМИЈАСВЕТАнализа на BBC: Каква е опасноста од нуклеарното оружје?

Анализа на BBC: Каква е опасноста од нуклеарното оружје?

Според западните аналитичари, одговорот на тоа прашање е тешко да се даде. Британските власти велат дека формулацијата што ја користи Путин не се вклопува во познатите нивоа на тревога што Русија ги користи за својот нуклеарен арсенал, пишува BBC.

Некои мислат дека Путин наредил покачување од најниското ниво, наречено „постојано“, на следно ниво, кое се нарекува „покачено“ (над кое следат „воена опасност“ и „целосно“) – но тоа не е сосема сигурно. Она што е познато е дека секое наредно ниво претставува повисок степен на подготвеност за употреба на таквото оружје.

Многумина ја протолкуваа неговата наредба повеќе како порака до јавноста отколку како знак на подготвеност навистина да се користи такво оружје – нешто што Путин добро знае дека ќе доведе до одмазда од Западот. Британскиот министер за одбрана Бен Валас изјави дека најавата на Путин ја смета за првенствено „реторичка“.

Сепак, тоа не значи дека не постои ризик тоа да се случи и за очекување е дека многумина внимателно ќе го следат развојот на ситуацијата со нуклеарното оружје.

Минатата недела Путин испрати уште поизвртена порака до другите земји дека доколку се мешаат во плановите на Русија, ќе се соочат со последици „какви што досега не виделе“. Повеќето аналитичари ова го протолкуваа како предупредување до НАТО дека Путин не се меша директно во Украина.

НАТО секогаш јасно ставаше до знаење дека нема да го стори тоа, токму затоа што алијансата знае дека тоа ќе доведе до директен конфликт со Русија, кој потоа може да ескалира и да доведе до нуклеарна војна. Но, пораката што Путин ја испрати во неделата беше многу подиректна и појавна.

Путин рече дека неговиот потег е одговор на „агресивните изјави“. Во понеделникот официјален Кремљ објасни дека тоа се однесува на изјавите на западните претставници, вклучително и британската министерка за надворешни работи Лиз Трус, во кои споменуваа потенцијален конфликт со НАТО. Западните власти, исто така, веруваат дека последното предупредување дојде едноставно затоа што Путин можеби погрешно пресметал во случајот со Украина.

Постои можност да потцени на колку силен отпор ќе наиде на бојното поле на Украина. И тој ја потцени подготвеноста на Западот да се обедини и да застане заедно зад многу силен одговор во форма на санкции. Затоа е принуден да посегнува по нови опции, а една од нив се заканите.

„Тоа е знак на гнев, фрустрација и разочарување“, изјави неодамна пензионираниот британски генерал за новинарот на BBC Гордон Корера.

Амбасадорката на САД во ОН, Линда Томас-Гринфилд, сугерираше дека таквиот јазик треба да се гледа како дел од обидот на Путин да ја оправда војната во Украина со инсистирање дека тој не е тој што ја врши агресијата – тој е всушност загрозен и се обидува да се брани.

Од таква перспектива, подигнувањето на нуклеарната тревога е начин да се нагласи оваа порака до руската јавност. Друг начин на читање на неговата изјава е дека Путин е загрижен за плановите на Западот да обезбеди воена помош за Украинците и сака да им каже да не се мешаат премногу.

Друго толкување е дека тој е загрижен за санкциите – кои ги спомна во својата објава – затоа што тие се дизајнирани да доведат до немири и да ја соборат владата. Но, генерално, пораката што тој ја испрати изгледа се сведува на предупредување за НАТО дека доколку директно се вклучи во конфликтот, работите би можеле да ескалираат.

Дури и ако заканата на Путин е наменета само како предупредување – а не вистинска желба да се користи такво оружје – секогаш постои опасност од погрешно проценување, ако едната страна погрешно ја протолкува другата или ако работите излезат од контрола.

Една од причините за загриженост е тоа што Путин изгледа остана изолиран и изгубил контакт со реалноста бидејќи неговите блиски соработници не се подготвени да ја кажат вистината. Некои аналитичари стравуваат дека расудувачката моќ на Путин станала несигурна. Други се надеваат дека ако Путин отиде предалеку, другите функционери од понизок ранг најверојатно ќе одбијат послушност и нема да ги послушаат неговите наредби. Затоа, иако ризикот од нуклеарен конфликт може да биде малку зголемен, тој сепак е низок.

Западните влади засега внимаваат да не ја ескалираат ситуацијата со свои зборови или дела. Војската на САД, исто така, има ниво на тревога наречено Дефкон – а портпаролката на Белата куќа Џен Псаки во понеделникот рече дека „нема причина“ нивото на нуклеарна тревога да се промени во овој момент.

Велика Британија има подморници на нуклеарен погон лоцирани некаде на отворено море, и тешко дека британските власти ќе кажат нешто јавно за тоа. Се чини дека целта на западните функционери е руската изјава да ја третираат само како фалење и да не ги подигаат тензиите со тоа што ќе ги сфатат премногу сериозно или со преземање какви било активности што би можеле да предизвикаат руски одговор.

Ова во моментов не е нуклеарна криза и не смее да се случи, велат западните власти.

Британскиот министер за одбрана Бен Валас за BBC изјави дека се уште не е забележана промена во реалната состојба на подготвеност на рускиот нуклеарен арсенал. И разузнавачки извори потврдуваат дека тоа внимателно ќе се следи.

За време на Студената војна, Западот изгради огромен разузнавачки апарат чија цел беше да го контролира нуклеарното наоружување контролирано од Москва. Сателитите, комуникациите за прислушување и други извори беа внимателно анализирани за да се откријат знаци на промени во однесувањето – како што се подготовка на оружје или екипажи за опремување на бомбардери – што ќе обезбеди доволно рано предупредување.

Повеќето од овие системи се уште работат и Западот сега ќе продолжи да ја следи руската активност за да забележи каква било промена во однесувањето навреме. Но, засега нема знаци за некаква промена, пишува BBC.

НАЈНОВИ ВЕСТИ

ХОРОСКОП