Гасот и нуклеарната енергија ќе бидат соодветни технологии за да се постигне декарбонизација на ЕУ и јаглеродна неутралност до 2050-та година. Ова се наведува во предлогот за зелена таксономија што го претстави Европската комисија.
Тоа што инвестициите во овие извори на енергија се прогласени за одржливи не значи дека тие ќе бидат задолжителни за националните енергетски мешавини, изјави комесарот за финансиски прашања Мерид Мекгинис при претставувањето на предлогот.
– Нема да го направиме тоа сами, очекуваме приватниот сектор и финансиските пазари да ја преземат својата улога, додаде таа
Инвестициите во нуклеарни централи ќе бидат дозволени до 2045-та година, доколку овие проекти не предизвикаат „значителна штета“ на животната средина и на водните ресурси. Што се однесува до загриженоста за нуклеарниот отпад изразена од противниците на технологијата, ЕК посочува дека овие постројки создаваат мали количини отпад во однос на количеството електрична енергија и топлина што ги произведуваат.
Вклучувањето на овие технологии може дури и да го забрза развојот на технологиите за депонии, додаваат од Брисел.
Со својот предлог, Европската комисија ќе дозволи и гасни електрани да работат во земјите од заедницата најмалку до 2030-та година, доколку ги исполнуваат критериумите, кои вклучуваат, сепак, прогресивно намалување на емисиите. Така, до 2035-та година, овие постројки мора да користат горива со нулта емисија, како што е водородот.
Емисиите од електрани на гас не смеат да надминуваат 270 грама на киловат-час или годишните емисии не смеат да надминат 550 грама на киловат-час во просек за 20 години. Во текот на животниот циклус на електраните на гас, емисиите мора да бидат под 100 грама на произведен киловат-час.
Повеќе од една година, Брисел анализираше дали да дозволи инвестиции во природен гас и нуклеарна енергија како одржливи и поддржувачи на зелената транзиција. Комисијата мораше да се справи со различни лобија кои туркаа во различни насоки, а прашањето ги сакара дел од земјите во заедницата.
Неколку земји, меѓу кои и Германија, коментираат дека нема научни докази дека употребата на природен гас е добра за животната средина. Холандија и Данска се спротивставуваат на вклучувањето на суровините во зелената таксономија бидејќи тоа е спротивно на нивните сопствени планови за декарбонизација.
Австрија и Луксембург се заканија дека ќе ја обжалат одлуката на ЕК да ја прогласи нуклеарната енергија зелена. Франција е категорична дека сите извори на енергија со низок јаглерод, вклучително и нуклеарната енергија, играат важна улога во борбата против климатските промени.
Сепак, антинуклеарните гласови укажуваат на загриженост за складирањето на нуклеарниот отпад, како и високата цена на таквите проекти, кои често се одложуваат. Така, може да испадне дека инвестициите одат во погрешна насока, а решенијата за брза декарбонизација остануваат без пари.
Пред неколку дена, комесарот за финансиски прашања Мерид Мекгинис објасни дека со предлогот не се задолжителни инвестициите во природен гас или нуклеарни централи.
„Прашање е да се утврди под кои услови веруваме дека нуклеарната енергија или природниот гас се прифатливи за транзицијата“, објасни таа во интервју за „Politico“.
Предлогот на ЕК може да биде отфрлен од Европскиот совет, иако е малку веројатно – мора да се соберат гласовите на 20 земји против. Мнозинството од 700-те европратеници исто така може да стави вето на документот. Зелените во ЕП изјавија дека ќе почнат да бараат мнозинство за да го отфрлат предлогот на комисијата.
