САД се заканија дека ќе го погодат земјоделскиот извоз на ЕУ со царини од 17 проценти, како пресврт во трговскиот спор со Брисел, изјавија за „Фајненшл тајмс“ три извори запознаени со дискусиите.
Потегот во последен момент, кој претставниците на ЕУ го окарактеризираа како ескалација на трансатлантскиот спор, се случи пред крајниот рок на 9 јули за постигнување договор меѓу двата трговски гиганти.
Американскиот претседател Доналд Трамп воведе „реципрочна“ царина од 20 проценти во април, но ја намали на 10 проценти до 9 јули за да се овозможат преговори.
До неодамна, претставниците на ЕУ очекуваа царините да се одржат на основната стапка во преговорите со САД.
Не беше јасно дали 17-те проценти за храна ќе бидат дополнителни или наместо други царини објавени од Трамп.
Трамп побара Брисел да им даде на американските компании широки ослободувања од регулативите и да го намали трговскиот суфицит со САД, но претставниците на ЕУ ги отфрлија најновите предлози на Вашингтон за такви ослободувања и царини за храна.
ЕУ се обидува да обезбеди свои исклучоци за некои производи. Претставник на Брисел изјави дека деловите за авиони и алкохолните пијалоци се меѓу стоките за кои блокот бара исклучоци.
Тие додадоа дека двете страни работат на нацрт-„принципиелен договор“ од пет страници, но дека во моментов има многу малку договорен текст.
Урсула фон дер Лајен, претседателката на Европската комисија, во четврток изјави дека се надева на принципиелен договор што ќе им овозможи на страните да продолжат со разговорите до конечен договор.
Сепак, Вашингтон ги повикува земјите да се согласат со обврзувачки договори до крајниот рок на Трамп.
Марош Шефчовиќ, комесарот за трговија на ЕУ, беше предупреден за предложените царини од 17 проценти за земјоделско-прехранбените производи во четврток за време на состаноците во Вашингтон. Амбасадорите на 27-те земји-членки беа информирани во петокот.
Вредноста на извозот на земјоделски и прехранбени производи од ЕУ во САД, вклучувајќи производи како што е виното, минатата година изнесуваше вкупно 48 милијарди евра.
Шефчовиќ постојано ги окарактеризира менувањето на регулативите на ЕУ за да им одговараат на САД како црвена линија. Сепак, ЕУ е исто така во кампања за дерегулација, ослабувајќи некои закони за животната средина.
Земјите од ЕУ се поделени помеѓу прифаќање на некои повисоки тарифи во замена за период на безбедност и оние кои сакаат да возвратат за да извршат притисок врз САД да постигнат компромис.
Фридрих Мерц, канцеларот на Германија, најголемата и најзависна од извоз економија на ЕУ, врши притисок врз комисијата, која ја води трговската политика, да се согласи на брз договор. Тој сака исклучоци од секторските тарифи на Трамп од 25 проценти за возила и 50 проценти за челик.
Сепак, неколку амбасадори интервенираа на состанокот во петокот за да инсистираат на построги мерки против Вашингтон, според две лица информирани за состанокот.
Двајца дипломати од ЕУ рекоа дека им било кажано оти САД изложиле три сценарија за 9 јули: Земјите со „начелен договор“ ќе ги одржат царините на 10 проценти, со можно понатамошно олеснување на царините во подоцнежна фаза; За земјите што не успеаа да постигнат таков договор, царините би се вратиле на нивото објавено во април сè додека не се постигне договор; Повисоки царини ќе се применуваат на земјите за кои САД сметаат дека не преговараат со добра намера.
Додека ЕУ се подготвува за можна одмазда поради американските царини за нејзините производи, земјите-членки веќе одобрија контрацарини за годишен американски извоз во вредност од 21 милијарда евра, почнувајќи од 14 јули. Комисијата составува пакет од дополнителни 95 милијарди евра, вклучувајќи авиони и храна.
