Во мало станче во Тафталиџе, веднаш покрај прозорецот од кој се гледа Водно, 37-годишниот Тони Јанев го започнува секое утро со силно турско кафе и лаптоп на масата во трпезаријата. Тоа му е канцеларијата.
Нема елегантно биро, нема гласно „добро утро“ од колеги, туку само тап звук на кликови и календар натрупан со состаноци.
Тони е UX дизајнер, работи за германска ИТ-компанија, а неговата работна „униформа“ се пижами. Однадвор, животот на еден човек што работи од дома изгледа речиси романтично. Но вистината е помалку фотогенична од она што го гледаме на Инстаграм.
„Сите мислат дека кога си дома, можеш кога сакаш да излезеш, да прошеташ или да одмориш. Во реалност, ако не се натераш да бидеш организиран, животот ти се претвора во една долга, неразделна мешавина од работа и приватност. Нема јасна граница“, признава Тони.
За многу Македонци кои работат за странски фирми, денот почнува порано одошто им диктира организмот. Зошто? Па, времето во Берлин тече поинаку од времето во Скопје. Така, Тони уште во 8 часот веќе е „влезен“ во проект, додека неговите германски колеги се веќе на вториот состанок во денот.
Ручек? Често го прескокнува или грицка нешто набрзина со слушалки на ушите, додека некој од тимот таму далеку во Германија објаснува како ќе изгледа новата апликација.
Бројките раскажуваат една посебна приказна: според домашна HR агенција, повеќе од 7.000 луѓе од ИТ и креативните индустрии во Македонија секојдневно заработуваат од домашниот кауч, работејќи за странски клиенти.
Платите се примамливи — од околу 1.200 до дури 3.000 евра месечно, а оние што успеваат да си најдат и дополнителни фриленс ангажмани знаат да заработат уште повеќе. Но, заедно со парите, доаѓаат и посериозни грижи.
„Ако некој ти плаќа 3.000 евра месечно, тогаш не го интересира дали имаш температура или дали детето ти е со кашлица. Очекуваат професионалец, точка. Тоа значи дека и кога си болен, ќе се насмееш на Zoom, ќе си ги вршиш задачите и никој нема да забележи дека всушност умираш за в кревет“, раскажува Нина, проект менаџер во американска маркетинг агенција.
Од друг агол, некои велат дека токму работата од дома ги направила поефикасни. Нема да ти ѕвони телефон на секои пет минути, нема да те прекине колега за „само едно прашање“, а ни сообраќајот повеќе не ти јаде по час и пол дневно.
„Најмногу работа завршувам од 6 до 10 сабајле. Тоа ми е златно време. Нема ниту пораки, ниту известувања, ни еден човечки глас да те одвлече. Тогаш завршувам половина од дневниот товар“, вели Тони.
Но не поминува секој ден во атмосфера со кафе и со музика. Многумина признаваат дека знаат да западнат во самотија, во еден вид блага анксиозност пред високите очекувања на странските шефови и во едно чудно чувство на изолираност.
„Има денови кога поминуваат по три дена, а да не сум го напуштила станот. Не гледаш луѓе, не зборуваш со никого — освен преку екран. Понекогаш се чини како да исчезнуваш од светот“, признава Нина.
И покрај сè, Тони нема намера да се врати во класична канцеларија.
„Научив како да пливам во ова. Имам добра заработка, самиот си го креирам денот. Само понекогаш, треба некој да ми потшепне да здивнам“, вели тој.
Овој начин на работа, за многумина, е иднината што тропа на вратата. Но тоа е иднина што не носи помалку работа, туку повеќе одговорност. А за да не те проголта таа удобна фотелја дома, ќе ти треба цврста дисциплина, нов ментален склоп и по некое искрено потсетување дека човечката топлина не доаѓа преку камерата.
Б.З.М.