Многумина кои ослабеле знаат колку е тешко да се задржи новата тежина. Но, научниците сега веруваат дека причината може да лежи во фактот дека масните клетки – се сеќаваат на мастите.
Ново истражување, објавено во престижниот магазин „Nature“, сугерира дека масните клетки задржуваат „метаболичка меморија“ што телото ја црпи од периодот кога било дебело, долго откако ќе се изгуби вишокот тежина.
Телото се сеќава како било пред да ослабе
Научници од Швајцарија проучувале глувци кои претходно биле хранети со висококалорична диета. Откако ослабеле на балансирана диета, нивното масно ткиво сè уште се однесувало како да се дебели, вклучувајќи нарушена регулација на шеќерот, зголемено воспаление и неправилно складирање на масти.
Дури и по повторното јадење висококалорична храна, тие побрзо се здебелиле во споредба со глувците кои никогаш не биле дебели.
Слични промени во метаболизмот се потврдени и кај луѓето. Субјектите кои биле подложени на операција на гастричен бајпас покажале дека нивните масни клетки сè уште се генетски активни на начин што промовира воспаление и метаболички нарушувања две години по губењето на тежината.
Колку е важна генетиката?
Ова истражување не значи дека зголемувањето на телесната тежина не може да се контролира, но укажува дека телото, особено кај луѓето со историја на дебелина, може да остане склоно кон повторно зголемување на телесната тежина поради трајни промени во клетките.
Диететичарката Гречен Цимерман, која не била вклучена во студијата, објаснува дека масните клетки „не се враќаат во нормала“ по губењето на тежината, што го отежнува одржувањето на помала телесна тежина.
Сепак, таа предупредува дека генетиката не е единствениот фактор. Телесната тежина е под влијание и на околината, психолошката состојба, лековите и начинот на живот. Добрите навики можат да помогнат во борбата против оваа метаболичка „меморија“.
Се препорачува комбинација од вежбање (особено тренинг за сила), протеини, влакна и растителни хранливи материи кои го намалуваат воспалението и поддржуваат здраво варење и метаболизам.
Промените се можни без драстично губење на тежината
Иако на некои луѓе им е потешко да ослабат и полесно се здебелуваат поради епигенетиката – начинот на кој околината и однесувањето влијаат на активирањето на гените – тоа не значи дека промените се невозможни.
„Дури и ако вагата не покажува голема промена, здравите навики можат да помогнат во контролата на шеќерот во крвта, намалувањето на воспалението и заштитата на метаболизмот“, истакнува Цимерман.
Научниците нагласуваат дека дебелината е хронична и повторлива состојба, а одржувањето на здравјето бара повеќе од диета – потребно е разбирање на сопственото тело, трпение и поддршка.