Од почетокот на годината кинеските економски субјекти ликвидираа рекорден износ на државни обврзници на САД, во износ од најмалку 53 милијарди долари.
Пресметките врз основа на податоците на американското Министерство за финансии покажуваат дека во првите четири месеци од оваа година, Народна Република Кина продаде американски државни обврзници во рекорден износ од 53,3 милијарди долари.
Во исто време, белгиските економски субјекти, за кои се верува дека чуваат во своите трезори значителни износи на хартии од вредност што ги чуваат кинеските банки и компании, се ослободија од дополнителни 22 милијарди долари во американски државни обврзници.
Тие потези на кинеските сопственици би можеле да ја срушат вредноста на американските државни обврзници, да ја принудат владата во Вашингтон да им понуди на потенцијалните клиенти поголема камата за нивните хартии од вредност и со тоа да го поскапи задолжувањето за американската влада.
Кина континуирано се ослободува од американските државни обврзници во последните неколку години, особено од 2016 година наваму.
Во август 2023 година, Кина, со исклучок на Хонг Конг, поседуваше американски државни обврзници во вредност од 805 милијарди долари, што беше за дури 40 отсто помалку од една деценија порано. Во февруари оваа година таа бројка дополнително се намали на 775 милијарди.
На својот врв, во 2013 година, кинеските економски субјекти поседуваа американски државни обврзници во вредност од 1,31 трилиони долари.
Во тоа време Кина беше најголемиот американски доверител, а таа титула ја доби престигнувајќи ја Јапонија, која е воено-политички сојузник на Вашингтон и која дотогаш беше неприкосновен лидер со децении кога станува збор за поседувањето американски инструменти за задолжување.
Јапонија, се разбира, сега се врати на тронот на доверителот и, со оглед на тоа што Кина се ослободи од речиси половина од своите американски обврзници, или со нивно отповикување на достасување или со нивно продавање, таа сега е сама на таа позиција со американски хартии од вредност од 1,15 трилиони долари.
Многу аналитичари, особено западни и јапонски, до неодамна ја повторуваа мантрата дека кинеските државни банки треба да се ослободат од американските државни обврзници, бидејќи се под притисок од владата во Пекинг да ја поддржат домашната валута јуанот, односно да ја спасат од лизгање надолу, за што продажбата на странски обврзници е важен инструмент и валути за купување јуани.
Кинеската валута, велат тие, минува низ криза поради забавувањето на економскиот раст, особено за време на пандемијата на Ковид-19, поради длабоките потреси во огромниот градежен сектор и трговијата со недвижности и зголеменото повлекување на странскиот капитал.
Меѓутоа, деновиве медиумите во источна Азија, инспирирани од известувањето на новинската агенција „Блумберг“, која посочува дека во истиот период, од 2015 година, а особено од 2016 година наваму, растат и кинеските инвестиции во набавка на злато, конечно пишуваат за фактот дека ослободувањето од американските обврзници мотивирано од геополитичкото триење со САД и желбата на владата во Пекинг да ја намали зависноста од поседувањето на американската валута.
Односно, златните резерви на Кина се на највисоко ниво досега, што заедно со продажбата на американските обврзници значи дека Пекинг се подготвува за понатамошна економска војна, а можеби дури и за вооружен конфликт со САД.
И, навистина, веројатно не е случајно што кинеската ликвидација на американските обврзници и поинтензивното инвестирање во златните резерви започнуваат токму во фискалната 2015 година, кога се има предвид дека годината пред тоа, по враќањето на Крим во Русија, падна под санкциите на Колективниот Запад.
Исто така, јасно е дека Кина и Русија, меѓусебно и во соработка со трети земји, во последните години се поинтензивно работат на спроведување на трговијата во нивните национални валути, без посредство на доларот, што ги изложува на мониторинг и санкции од страна на американските финансиски органи.
Станува збор за процесот на дедоларизација, кој особено доби на интензитет откако Русија беше исфрлена од меѓународниот платен систем SWIFT во 2022 година поради нејзината интервенција во Украина.
Тоа, како и фактот дека западните влади заплениле злато, обврзници и пари во руска сопственост и се закануваат дека ќе ги насочат на сметката на владата во Киев, несомнено го вклучи алармот во Пекинг, кој и самиот е изложен на низа на економските и технолошките санкции од страна на САД и нивните воено-политички сојузници.
Независните аналитичари, освен влошувањето на меѓусебните политички односи меѓу САД и Кина и зголемениот ризик од воен конфликт меѓу двете сили, сега како една од причините за распродажбата го споменуваат и веројатниот страв во Пекинг од можноста дека довербата во американските обврзници наскоро би можела да се намали поради фактот што американскиот дефицит расте неконтролирано и ги урива негативните рекорди од година во година.
Односно, според нив, ваквата криза на доверба може да доведе до значителен пад на вредноста на американските обврзници во блиска иднина, па од чисто економска гледна точка, разумно е да се ослободат од нив.
