Европската унија е горда што е бранител на животната средина. Но, таа репутација сега е сериозно тестирана откако тоа ги омекна своите климатски политики во пресрет на гневните протести на фармерите што се одржуваат низ целиот континент.
Европската комисија (ЕК), извршното тело на ЕУ, има намера да се откаже од планот за преполовување на употребата на пестициди. Покрај тоа, институцијата минатата недела одлучи да не го вклучи земјоделскиот сектор во строгиот распоред за намалување на емисиите на стакленички гасови за 90% до 2040-та година.
Зборувајќи за „CNBC“, комесарот за земјоделство на ЕУ, Јануш Војчеховски, рече дека е „среќен“ поради пресвртите, бидејќи политиката за која станува збор не е „целосно фер“.
„Треба да ја намалиме употребата на пестициди, но не да ги принудуваме земјоделците да го прават тоа“, вели тој, додавајќи дека решението е да се обезбедат повеќе финансиски субвенции за секторот за да се охрабрат земјоделците да усвојат поеколошки практики.
ЕУ сака да стане јаглеродно неутрална до 2050-та година и да ги намали емисиите на стакленички гасови за најмалку 55% до 2030-та година во споредба со нивоата од 1990-та година.
На прашањето дали неодамнешните промени во политиката би можеле да ги загрозат овие амбициозни цели, Војчеховски одговори: „Ова е општата цел за целата економија, но во земјоделството мора да ги земеме предвид спецификите на секторот“.
Повторното оценување на европските политики за климата доаѓа кога блокот се приближува до парламентарните избори во јуни, кои се очекува да донесат повеќе пратеници од екстремната десница во ЕП.
„Прашањето на фармерите ќе доминира во изборната трка за Европскиот парламент во 2024-та година, станувајќи едно од ретките паневропски прашања за кои ќе се натпреваруваат различни партии“, рече Алберто Алемано, професор на „H.E.C. Paris Business School“.
„Следниот политички циклус на ЕУ (2024-29) несомнено ќе биде помалку зелен до степен што ќе го доведе во прашање имплементацијата на Зелениот договор – водечка програма на Европа за постигнување јаглеродна неутралност. Неодамнешните протести се само увертира за повеќе – додатни судири“, додава Алемано.
Последниве недели беше забележана кулминација на различни фактори кои ги поттикнаа земјоделците да протестираат, предизвикувајќи голема штета во европските метрополи како Париз. Меѓу нив се зголемените трошоци, повисокиот долг, конкуренцијата од поевтините пазари и падот на продажните цени. На пример, просечната цена на земјоделските производи што ги добиваат земјоделците се намали за 9% во третиот квартал од 2023-та година во споредба со една година претходно.
Лук Вернет, генерален секретар на тинк-тенкот „Farm Europe“, изјави за „CNBC“ дека на земјоделците им е потребна поголема инвестициска поддршка.
„Тие веќе немаат пристап до евтини пари, а банкарите многу повеќе не сакаат да го позајмуваат земјоделскиот сектор. Затоа, ние навистина треба да размислуваме во рамките на Европската унија за тоа како да ја направиме транзицијата, бидејќи јасно е дека има потреба да се оди напред“, тој вели.
Земјоделците се во срцето на еден од најважните и историски делови од законодавството во ЕУ: Заедничката земјоделска политика, која обезбедува 55 милијарди евра секоја година субвенции за овој сектор.
На крајот на минатата недела, протестот на фармерите се прошири низ Ла Манш до Велика Британија. Британските земјоделци, чија земја повеќе не е во ЕУ, во петокот организираа импровизирани демонстрации со трактори во пристанишниот град Довер, протестирајќи против увозот на храна.
