За Дарја Степанова, мајка на две деца која живее во мало гратче во источниот дел на Урал, вртоглаво зголемените цени за сè, од храна за бебиња до пелени, го принудија нејзиното семејство да јаде надвор.
Семејството Степанов е едно од многуте руски семејства кои мораат да ги намалат трошоците во услови на значителни промени во руската економија поради војната во Украина и безбројните санкции наметнати врз неа од Западот.
Степанова (34), нејзиниот петгодишен син и новороденото дете се обидуваат да врзат крај со крај со 50.000 рубљи (550 долари) месечно што ги заработува нејзиниот сопруг Сергеј.
„Гледам како сè поскапе само во последните пет години“, изјави Степанова за „Reuters“ во нејзиниот стан во Среднеуралск, град на брегот на езерото Исет на околу 25 километри северно од градот Урал.
„Порано лесно можевте да купите храна вредна илјада рубљи за три или четири дена, но сега кога одите во продавница, илјада рубљи не вредат, можете да купите само основни намирници како свежо млеко и јогурт, леб и генерално, тоа е… вашите пари се потрошени“, вели таа.
Млекото за бебиња поскапело за четири пати во последните пет години од раѓањето на нејзиното прво дете, вели таа, додека цената на количките за бебиња е тројно зголемена на 60.000 рубљи. Според неа, најмалку двапати поскапеле и пелените и пиреата за бебиња.
Сепак, приходот на семејството не се зголеми, а рубљата ослабе во однос на американскиот долар од февруари 2022-ра година, кога претседателот Владимир Путин испрати војници во Украина, со што увезената стока стана поскапа за имателите на рубљата.
„Не останаа пари за луксузи. Секако, тие не се од витално значење, но животот е малку посладок со нив“, признава Степанова.
И додека многу семејства ширум светот се борат со високите цени, особеностите на руската воена економија поттикнаа висока инфлација што погоди милиони руски гласачи пред изборите во 2024-та година.
Се очекува Путин повторно да се кандидира на изборите следната година, потег што би можел да го задржи на власт најмалку до 2030-та година.
Руската економија во позадина на санкциите
Западот ги воведе, како што рече, најтешките санкции кон Русија во обид да ја забави нејзината економија и да го принуди Путин да го промени курсот кон Украина, но тој одби да го стори тоа и му рече на Западот дека не е способен да ја разгори економската криза во Русија.
Русија, најголемиот светски извозник на природни ресурси, продолжува да ја продава својата нафта на светските пазари, а владата ги зголеми воените трошоци до постсоветски рекорди, додека производството на оружје се зголеми, како и платите на платениците.
Меѓународниот монетарен фонд предвиде раст од 2,2% за руската економија оваа година, побрзо од очекуваното во САД или во еврозоната, иако Фондот ја намали прогнозата за 2024-та година на 1,1%.
Кога Путин дојде на власт во 1999-та година, номиналниот бруто домашен производ на Русија беше само 210 милијарди долари по децении хаос и контракција, но до 2013-та година таа стана економија од 2,3 трилиони долари. Во 2022-ра година, номиналниот БДП беше 2,2 трилиони долари.
Општата инфлација минатата година беше на ниво од 11,9%, а оваа година прогнозата е за ниво во опсег од 7,0-7,5%, иако најмалку 15,7 милиони луѓе живеат под прагот на сиромаштија од 14.375 рубљи (157 долари) месечно, според официјалната статистика.
Игор Липиц, руски економист, тврди дека официјалните руски бројки за нивоата на сиромаштија не се добри, а не се добри ниту целокупната слика за економијата на земјата, и покрај „шеќерната облога“ која има за цел да ги задоволи официјалните лица на Кремљ.
„Реалноста не е добра“, рече Липиц, додавајќи дека очекува барем минимална стагнација и сериозно влошување на економијата по претседателските избори во март.
„Голем дел од руското население има многу ниски плати“, вели тој.
Според него, околу 20 милиони луѓе можеби паднале во сиромаштија или се на работ на сиромаштија, а многу од нив веројатно ќе бидат во долгови поради високите каматни стапки на централната банка од 15%, а многу економисти веруваат дека рубљата може да поевтини по изборите.
