Одгледувањето зајаци во Македонија може да биде профитабилен бизнис, но со многу предизвици.
Ова е искуството на чичко Димо, одгледувач на зајаци од Битола, кој веќе 10 години се занимава со оваа дејност.
„Зајаците се популарни како храна за луѓето, особено во зимскиот период. Тие се богати со протеини и имаат малку маснотии. Јас ги продавам зајаците на приватни лица, но и на ресторани кои ги нудат како специјалитет. Цената на еден зајак е околу 500 денари, зависно од тежината“, вели нашиот соговорник.
Според него, одгледувањето зајаци не е воопшто лесна работа.
„Треба да се обезбеди добра храна, вода, хигиена и здравствена заштита на животните. Зајаците се осетливи на стрес и болести, па треба да се внимава на нивното однесување и здравствена состојба. Одгледувањето зајаци е макотрпна работа, но исплатлива. Јас имам околу 30 зајаци во моето одгледувалиште и можам да кажам дека имам добар приход. Секако, треба да се инвестира во опрема, храна и лекови, но и да се следат правилата за нивна благосостојба“, додава чичко Димо.
Експертите со коишто разговаравме на оваа тема велат дека одгледувањето зајаци во Македонија е релативно нов феномен, кој сепак има потенцијал за развој.
За да се поддржи одгледувањето зајаци во Македонија, велат познавачите, потребно е да се обезбедат подобри услови за производство и пласман на овие животни.
„Треба да се формира асоцијација на одгледувачите на зајаци, која ќе ги застапува интересите на одгледувачите и ќе ги едуцира за новите технологии и стандарди. Исто така, треба да се промовира потрошувачката свест за квалитетот и нутритивната вредност на месото од зајак. Одгледувањето зајаци може да биде профитабилен бизнис, ако се работи со посветеност и одговорност“, коментираат експертите.
За да започнете и вие со одгледување зајаци, треба да ги следите некои чекори и совети. Еве некои од нив:
- Изберете ја расата на зајаци што сакате да ги одгледувате. Различните раси имаат различни карактеристики, потреби и предности. На пример, ако сакате да ги продавате зајаците како храна, можеби ќе ви одговараат месни зајаци како Новозеландски бел, Калифорнијски или Фламански зајак. Ако сакате да ги продавате зајаците за кожа, можеби ќе ви одговараат крзнени зајаци како Ангора, Рекс или Чинчила. Ако сакате да ги одгледувате зајаците како миленичиња, можеби ќе ви одговараат декоративни зајаци како Лоп, Низерлендски или Лавлион.
- Обезбедете им на зајаците соодветно сместување. Зајаците можат да се чуваат во кафези кои треба да бидат просторни, чисти и безбедни. Кафезите треба да имаат добра вентилација, осветленост и изолација. Треба да имаат оградено подрачје каде што зајаците можат да се движат и играат. Зајаците треба да имаат секогаш пристап до свежа вода и храна во своите живеалишта.
- Обезбедете им на зајаците урамнотежена исхрана. Зајаците јадат разновнидна растителна храна. Нивната основна храна треба да биде сено од житни растенија, кои им обезбедуваат влакна и минерали. Зајаците исто така треба да добиваат зеленчук, овошје, гранки и травки, кои им обезбедуваат витамини и антиоксиданти. Зависно од расата и целта на одгледувањето, зајаците можат да добиваат и комерцијална храна за зајаци, која им обезбедува протеини и енергија.
- Следете ја здравствената состојба на зајаците. Зајаците се осетливи на некои болести и паразити, кои можат да го загрозат нивното здравје. Затоа, треба редовно да ги прегледувате зајаците за знаци на инфекција, повреда или стрес. Треба да ги вакцинирате зајаците против некои опасни болести како миксоматозата и хеморагичната болест на зајаци. Треба да ги третирате зајаците против некои чести паразити како буви, вошки, глисти. Треба да ги кастрирате или стерилизирате зајаците, ако не сакате да имате премногу потомци.
- Размножувајте ги зајаците според вашиот план и цел. Зајаците се многу плодни животни, кои можат да имаат повеќе од 40 потомци годишно. Затоа, треба да ги спарувате зајаците според вашиот план и цел, за да не добиете премногу или премалку зајаци. Треба да ги изберете најдобрите поединци за размножување, според нивните карактеристики и квалитет. Треба да ги одделите женските зајаци од машките зајаци, освен кога сакате да ги спарувате. Треба да ги следите циклусите на женските зајаци, кои се спремни за парење на секои 18 до 21 дена. Треба да ги чувате женските зајаци со нивните млади животни во посебни кафези до 6 до 8 недели по раѓањето.
Б.З.М.
