Земјите на БРИКС, Бразил, Русија, Индија, Кина и Јужноафриканската Република сакаат да примат шест нови членки од следната година, вклучувајќи го и Иран. Досега Западот лежерно реагираше. Можеби САД не ги гледаат плановите на БРИКС како сериозна закана. Или можеби минимизирањето на планираното проширување со Иран, Саудиска Арабија, Обединетите Арапски Емирати, Египет, Етиопија и Аргентина е едноставно дел од политичката стратегија. Во секој случај, американскиот советник за безбедност Џејк Саливан рече дека БРИКС не е геополитички ривал на САД бидејќи нивните интереси се различни.
Белата куќа, исто така, демонстративно ја испушта топката и се обидува гласно да не ја осуди иницијативата како фронтален напад на американската глобална надмоќ. За одржување на глобалниот мир и безбедност, САД ќе продолжат да работат со своите партнери и сојузници „на билатерални, регионални и мултилатерални форуми“, изјави портпаролот на Стејт департментот. САД веруваат дека секоја земја е слободна да ги избере своите партнери за соработка.
Вашингтон очигледно претпочита да се фокусира на 18-тиот самит на Г20 за две недели во Њу Делхи. Таму се застапени пет земји на БРИКС, како и потенцијалните нови членки Аргентина и Саудиска Арабија, но не и Обединетите Арапски Емирати, Египет и Етиопија, како и заколнатиот непријател Иран. Белата куќа соопшти дека западните земји се надеваат на „силни резултати“ на состанокот во Њу Делхи кои ќе ја покажат улогата на Г-20 како „примарен форум за економска соработка“.
Многу западни земји, од друга страна, се речиси демонстративно воздржани кон можниот центар на моќ БРИКС. Само неколку медиуми се осмелуваат да излезат и да го кажат она што многу влади го кажуваат зад затворени врати. Норвешкиот весник „Афтенпостен“ коментира дека БРИКС „стана глобален клуб за авторитарни и реакционерни лидери, со Кина и Русија на чело“. Граѓаните на овие земји заслужуваат подобро, пишува овој весник.
Холандскиот НРЦ оди чекор понатаму: „Фактот што на крајот беа поканети да се приклучат само Аргентина, Египет, Етиопија, Иран, Саудиска Арабија и Обединетите Арапски Емирати е пораз за Кина. Згора на тоа, Јужна Африка исто така повтори дека „Целосно е погрешно“ да се смета БРИКС за антизападна платформа. Групата сè уште не е алтернатива на Г7, како што би сакала Кина да биде“.
Според НРЦ, заедничката валута, кон која се стреми Бразил, не е реална сè додека економските разлики меѓу одделните земји се толку големи. „Во мултиполарен свет, многу земји на глобалниот југ се разбирливо претпазливи да инвестираат сè во еден коњ. Мора да се признае, симболиката на Глобалниот југ, кој соработува едни со други, не треба да се потцени. Но, групата БРИКС е и ќе остане пред се економски сојуз“.
Министерката Аналена Баербок на говорницата – Ова е слободен свет, нека се состанува секој со секој што сака.
А Германија? Министерката за надворешни работи Аналена Баербок јавно го коментира принципот: што има лошо во тоа. И вели дека е сосема легитимно земјите во глобализираниот свет и на други места да бараат партнери. „Во овие времиња, сите земји во светот чувствуваат колку е важна соработката и партнерството. Секоја земја мора во секое време да се запраша: „Кое партнерство најмногу одговара на нејзините вредности и интереси? Кои се најкорисните на долг рок?”
Стратегијата на Германија е очигледна: продолжете да испраќате покани до овие земји, да ја држите топката ниско и да нагласите дека вратите на Берлин се секогаш отворени за сите нови членки на БРИКС. „На крајот на краиштата, каналите на комуникација се одржуваат со сите, освен со Иран“, вели Баербок.
Но, ни помалку ни повеќе, ниту еден член на партијата на која и припаѓа министерката не штеди зборови кога се во прашање резултатите од самитот на БРИКС во Јужна Африка. „Самитот на БРИКС постави историски факти. Ова значително ќе ја зголеми меѓународната тежина на БРИКС, дури и ако има релевантни разлики меѓу членките“, вели Рајнхард Бутикофер, координатор за надворешна политика на групата Зелени во Европскиот парламент. Тој смета дека и карактерот на БРИКС ќе се промени по новото проширување. „Доминацијата на Кина ќе се зголеми, а БРИКС ќе стане јасно авторитарна групација“, заклучува долгогодишниот политичар на Зелените.
Тој вели дека групата БРИКС не е хомогена, што се гледа и во односот кон руската агресивна војна во Украина, но, како што додава, се чини дека се обединети во својот „антизападен“ однос. „БРИКС отсекогаш бил незападен; сега акцентот се префрла на конфронтација“, заклучува Бутикофер.
Европската унија сега се соочува со голем предизвик, дополнително предупредува политичарот од ЕУ. „Немаме многу време да докажеме дека Европа сака да биде кредибилен, доверлив и чесен партнер за сиромашните и земјите во развој.
