Оддалечениот гигант на Сончевиот Систем одеднаш ги загуби своите бели облаци. Научниците кои го набљудуваат Нептун веќе 28 години мислат дека знаат што се крие зад мистериозниот вселенски настан.
Нептун, синиот џин на Сончевиот систем, претрпе драматична трансформација, со неговите карактеристични бели облаци речиси целосно исчезнати. И покрај големата оддалеченост на Нептун од Сонцето, научниците пронајдоа интригантни врски помеѓу облаците на планетата и 11-годишните циклуси на активност на Сонцето, пишува NewsScientist.
Еранди Чавез и тим од Универзитетот во Калифорнија, Беркли, внимателно ја проучувале активноста на облаците на Нептун помеѓу 1994 и 2022 година. Користејќи слики од копнените опсерватории и вселенскиот телескоп Хабл, тие забележаа циклична флуктуација на облачноста. Во 2002 и 2015 година имаше зголемена облачност, а во 2007 и 2020 година Нептун изгледаше невообичаено јасен. Нивната работа беше објавена во списанието Ikarus.
Треба да се напомене дека 2020 година беше обележана со невидено намалување на облачноста, што го направи Нептун изненадувачки темен и без вообичаените рефлектирачки бели облаци. Чавез истакна дека дури и најновите слики од јуни оваа година сè уште покажуваат недостаток на активност на облак. Таа неодамнешна епизода беше неверојатно позначајна и подолготрајна во споредба со претходните случаи на намалена облачност.
2019 година како пресвртница
Во 2019 година се случи неочекуван брз развој, при што облаците видно исчезнаа за неколку месеци. Имке де Патер, друг член на тимот на Чавез, изрази зачуденост од брзото исчезнување на облаците.
-Бев изненаден колку брзо облаците исчезнаа на Нептун. „Во основа видовме пад на активноста на облакот за само неколку месеци“, рече таа.
Неверојатно, моделот на облакот се чини дека е усогласен со 11-годишниот циклус на сончевата активност, иако со двегодишно задоцнување. Кога Сонцето е најактивно, Нептун доживува зголемено формирање на облаци, додека намалената сончева активност одговара на расејувањето на облаците на таа планета.
Објаснувањето за овој феномен е поврзано со влијанието на Сонцето врз атмосферата на Нептун. Сончевата светлина што стигнува до Нептун може да катализира хемиски реакции кои доведуваат до формирање на метан и други хемиски облаци. Доцнењето од две години се припишува на времето потребно за тие хемиски реакции. Интригантно е што оваа корелација е неочекувана поради оддалечената локација на Нептун, бидејќи планетата добива само околу еден процент од сончевата светлина што ја прима Земјата.
Сепак, таа врска допрва треба да се воспостави. Иако е веројатна улогата на сончевата светлина во формирањето на облаците, таа исто така може да ги затемни постоечките облаци и магла, што ја прави оваа причинско-последична врска уште посложена.
Повремените масивни бури на Нептун, кои потекнуваат длабоко во неговата атмосфера и се издигнуваат на површината, дополнително ги комплицираат работите. Откривањето на сложеноста на неговите облачни слоеви останува напор за научниците, кои продолжуваат внимателно да го следат Нептун во нивната потрага да стекнат подлабоко разбирање за планетата.
