Остатокот од Европа со чудење гледа на она што се случува во Британија. Соочена со очигледно неуспешен Брегзит, владата на Риши Сунак изгледа застрашувачка. Но, неговиот претпоставен наследник, лидерот на Лабуристичката партија, Сер Кир Стармер, одби да планира храбар пат назад кон Европа, велејќи дека сака „да направи Брегзит да функционира“.
„Секоја радикална реформа на односите на Обединетото Кралство со ЕУ веројатно ќе биде одложена барем до неговиот втор мандат – позиција која би била и задоцнета и дрска“, пишува за „Financial Times“, Ендрју Даф, поранешен британски пратеник во Европскиот парламент.
Наместо тоа, Стармер треба да вети дека ќе создаде непосредна царинска унија со ЕУ (забелешка, а не враќање во царинската унија на ЕУ). ЕК веќе направи корисни подготовки за модернизација на царинскиот договор со Турција, уште еден проблематичен сосед со голема економија. Сè додека се покриени сите стоки и се постигне придружен договор за данокот на додадена вредност и здравјето на растенијата и животните, новата царинска унија ќе ги отстрани практично сите гранични проверки по Брегзит – што веднаш ја олеснува Северна Ирска. Обединетото Кралство ќе се усогласи со клучните аспекти на трговската политика на ЕУ за стоки, вклучително и тарифите, дозволувајќи му на Стармер да ги отфрли повеќето од пренагласените успеси на ториевците во слободната трговија.
Следниот чекор ќе биде договор за меѓусебен пристап меѓу внатрешните пазари на Обединетото Кралство и ЕУ, врз основа на нов договор чија цел е зајакнување на протокот и размената на стоки, капитал, услуги и работници. Откако Британија повторно ќе се интегрира во регулаторниот режим на ЕУ, ќе и биде загарантирано учество во програмите за трошење (особено научната шема на Хоризонт). Ќе учествува во многуте агенции кои управуваат и ја надгледуваат политиката на ЕУ – за олеснување на преоптоварените национални регулаторни органи. Договорот за трговија и соработка меѓу ЕУ и Велика Британија ќе биде заменет со нови договори за конкуренција, државна помош, даночна политика и отстранување на нетарифните бариери. Договорот за асоцијација на ЕУ во Украина претставува модел за сеопфатна зона на слободна трговија чија цел е проширување на динамичната синхроничност – вклучувајќи, за разлика од Швајцарија, одржливи процедури за решавање спорови.
Како радикално подобрување на кој било од актуелните договори на ЕУ со нејзините соседи, сепак, Британија треба да бара гласање во Европскиот совет – без вето – за сите важечки закони за единствениот пазар. Ова ќе вклучи гласање за ревидирање на постоечките закони, како што е оној за хемикалии или солвентност II (за осигурување), како и проширување на европската интеграција во нови области како што се климатската политика и дигиталните услуги. Британските министри мора да учествуваат во преговорите на Советот за националните закони, како и во склучувањето и раскинувањето на трговските договори со трети земји. Британија може да придонесе во буџетот на ЕУ во согласност со нејзините права и обврски, но нема да се приклучи на заедничката земјоделска, рибарска или монетарна политика на ЕУ.
Таквата невидена политичка определба на Велика Британија ќе роди нова уставна категорија на земји поврзани со ЕУ. Ова ќе бара промена на договорот за ЕУ, кој во секој случај е задоцнет по Брегзит и војната во Украина. Не постои решение по Брегзит кое не вклучува радикални реформи од страна на ЕУ, како и храбра промена на позицијата на Британија. Само пофедерален сојуз може да биде компетентен лидер на поширокиот европски простор.
Англофобите нема да бидат среќни поради ова (а ниту оние кои се залагаат за Брегзит). Но, географската близина на Британија, културните врски, наследството од членството во ЕУ, економското и безбедносното влијание го прават тоа посебен случај. На двете страни им треба привилегирано партнерство. Со тоа што е снаодлива, ЕУ може да го претвори потенцијално проблематичниот сосед во корисен безбедносен партнер. Може да го прошири сопствениот нормативен авторитет и да го зајакне својот демократски углед. Онаму каде што води асоцијацијата на ОК, може да следат други, како Норвешка, па дури и Украина, кои сакаат да ги подобрат односите со Брисел. Православието на ЕУ се обидува да го „забрани селективниот пристап“, но денес цела Европа бара сигурен, демократски пристап кон флексибилна диференцирана интеграција.
