Трговските центри не се само места каде што се купува она што навистина ви треба. Шарени излози што ве мамат со намалувања, мириси од брза храна што ви отвораат апетит и агресивни маркетинг трикови се добитна комбинација за да ви ја спуштат одбраната.
Често си велиме: „Ќе прошетам малку, само да разгледам, ништо не купувам“. И како завршува тоа? Со раце полни кеси и со паричник кој плаче.
Посебно се погодени младите и оние кои кредитната картичка ја доживуваат како продолжена рака на својата плата. Лесно е да се плати со пластика – не ја гледате готовината како си заминува. А токму тоа е дел од замката.
Ведрана Стојиќ, 34-годишна правничка од Скопје, без влакна на јазикот признава:
„Секогаш влегувам со план ништо да не купам, ама доволно е да видам некој намален џемпер или убави чизми… и ете ме дома со празна сметка и со чувство дека сум си направила будала од себе“.
Стручњаците велат дека ова не е само проблем со парите. Според психологот Сања Љубеновиќ, зад многу такви купувања стојат емоции – нервоза, досада, а понекогаш и тага.
„Трговските центри нудат брзо задоволство, но тоа е како шеќер – брзо подига, брзо паѓа, а остава горчлив вкус на вина“, коментира Љубеновиќ.
Како да се одлепите од овој маѓепсан круг?
Пишете список и држете се до него. На овој начин внесувате ред и си давате сигнал дека вие управувате со купувањето, а не маркетингот со вас.
Ограничете се на кеш. Кога плаќате со готовина, многу повеќе ви „тежат“ тие пари, отколку кога само ќе потпрете картичка на ПОС-терминал.
Дајте си време да размислите. Ако ви се допадне нешто, излезете, испијте кафе, шетајте малку. Ако по дваесетина минути сè уште ви е толку важно, тогаш размислете повторно.
Не талкајте без цел низ продавниците. Лутањето „само да видите“ често завршува со купување непотребни нешта.
Направете месечен буџет за „шкартчиња“. Ако си дозволите одредена сума за ситни задоволства, кога ќе ја потрошите – стоп. Тоа се вика дисциплина.
Марко Тасев, млад банкар од Битола, решил да ги земе работите во свои раце со апликација што му ги следи трошоците.
„Порано парите само ми исчезнуваа, а сега точно знам каде одат. Звучи лудо и смешно, ама навистина ми ја смени финансиската состојба“, посочува Тасев.
Импулсивното купување може да изгледа како мало „чистење на мозокот“ по напорен ден. Но ако прерасне во навика, станува товар за вашата иднина.
Првиот чекор е да си признаете дека проблемот постои, а потоа – полека да градите навики што ќе го чуваат вашиот буџет.
Така трговските центри повторно ќе бидат место за паметни набавки, а не за импулсивни финансиски удари.
Б.З.М.
