Западните политичари често велат дека војната во Украина е најјасната манифестација на битката меѓу доброто и злото во последните децении, се вели во коментар на европскиот весник „Politico“. Од оваа гледна точка, бизнисот кој инвестирал милиони во Русија во моментов не може да се сокрие.
„Оставете го пазарот натопен во нашата крв“, емотивно повика украинскиот претседател Володимир Зеленски за време на говорот во американскиот Конгрес. Сличен апел до бизнисот беше упатен во обраќањата до парламентите на Франција и Германија, потсетува изданието. Но, многу западни компании остануваат во Русија и продолжуваат да работат според руските правила, дури и кога се чувствуваат критикувани од меѓународната заедница.
Други инсистираат дека треба да останат во Русија. Но, какво е нивното објаснување – дали не разбираат дека олеснувањето на санкциите го одложува крајот на војната, или одлучуваат да го зголемат профитот, без оглед на цената за Украина, пишува „Polititco“.
Од почетокот на војната, повеќе од 400 западни компании ја напуштија Русија или ги замрзнаа своите операции таму. Големите мултинационални компании го направија тоа под притисок на јавното мислење, но некои се обидуваат да ги ублажат своите позиции за да не изгубат контакт со Русија.
Компаниите како „Shell“ и „TotalEnergies“ се откажаа од тргување со руска нафта под притисок на јавноста. Во Франција, односите на „Total“ во Русија дури беа предмет на јавна дебата, што помогна за оваа одлука, потсетува „Polititco“.
Но, не за сите компании што инвестирале во Русија, излегувањето е толку лесно. Во некои случаи, напуштањето на пазарот би предизвикало огромна штета на населението во земјата. Ова е легитимен аргумент, изјави Фил Блумер, шеф на Центарот за бизнис и граѓански права.
„Бизнисите треба да избегнуваат да му наштетат на гладот или нешто слично за Русите“, рече тој.
Ова е мотивацијата на „BASF“, на пример – компанијата рече дека ќе го ограничи својот извоз во Русија на најпотребното – семиња, ѓубрива и пестициди за да се спречи недостиг на храна во земјата. „Bayer“, исто така, го задржува својот бизнис со Русија и Белорусија, бидејќи повлекувањето би ги зголемило жртвите.
За други, аргументот е грижата за своите вработени. Данскиот „Carlsberg“ соопшти дека ќе престане да го продава својот бренд во Русија, но ќе ја задржи својата пиварница „Балтика“ како „посебен бизнис“ за да ги заштити своите вработени и нивните семејства. Синџирот супермаркети „Auchan“ и козметичката компанија „Yves Rocher“, сè уште ја поддржуваат Русија, иако добија критики.
Всушност, многу малку компании ги објаснуваат своите мотиви за останување на рускиот пазар. Досега, само 9% од 208-те западни компании во земјата ги објавија своите аргументи. И додека конфликтот продолжува, тие ќе се соочат со нови тешкотии, како што се кршење на човековите права во Русија или можни санкции.
Во меѓувреме, стана јасно дека Украина формира специјална група украински и меѓународни експерти за да ги анализираат западните санкции против Русија и да ги идентификуваат слабостите и можностите за нивно избегнување. Ова го соопшти украинскиот претседател Володимир Зеленски на социјалните мрежи.
Тој остро ги критикуваше коментарите дека Европа е подготвена да го забрани купувањето на руска нафта, но ќе почека со овој чекор и ќе го преземе доколку Русија употреби хемиско оружје во Украина.
„Ние сме живи луѓе, а вие ќе почекате. Зарем тоа што руската армија го направи досега не заслужува ембарго на нафта? Употребата на фосфорни бомби, гранатирањето хемиски постројки и нуклеарни централи не вреди?“, рече Зеленски.
Преостанатите компании во Русија веќе се борат со тешкотии во финансирањето, бидејќи земјата е практично отсечена од остатокот од светот, во однос на транспортот, откако летовите се забранети и можноста за затворање на европските пристаништа за руските бродови. Згора на тоа, самата Русија е непријателски настроена кон странските бизниси и инвеститори.
