Колку е убаво нешто што е премногу? Еврото порасна за 5% во однос на доларот во оваа година, фер одраз на подоброто справување со коронавирусот на Европската унија, но не и помалку важно од нејзината историска одлука за формирање пандемски фонд за спасување кој ќе вклучува фискални трансфери од богатиот европски север до најпогодените земји на југ, пишува Маркус Ешворт за „Bloomberg“.
Приносите на државните обврзници на САД паднаа близу до нулата, приближувајќи се кон негативните стапки на државните хартии од вредност во еврозоната, а прогнозите за раст на САД почнуваат да личат на европските. Наспроти ова, има помалку и помалку причини инвеститорите да чуваат толку „многу јајца“ во корпата на доларот. Проблемот за Европската централна банка е што премногу силната заедничка валута може сериозно да го спречи кревкото закрепнување на континентот по ковид-19.
Федералните резерви се бореа со многу силен долар среде криза, но успеаја да го контролираат и сега се чини крајно задоволена од слабоста на зелената валута. Раководството на ФЕД врши притисок за повеќе фискален стимул, обврзувајќи се на повеќе парични активности доколку е потребно. Ова е загриженост за ЕЦБ, која сака да спречи претерано или пребрзо вреднување на еврото.
ЕУ долго време уживаше во вишок на тековната сметка, поттикната од нејзиниот динамичен извозен сектор и поддржана од релативно слабата валута. Но, ваквите поволни услови не траат вечно. Постои глобална битка за рестартирање на економиите, а употребата на послаба валута е една од очигледните алатки.
И покрај забелешките на ЕЦБ, огромното неконвенционално монетарно дејствување навистина се сведува на ограничување на валутата – оттука и редовните обвинувања на американскиот претседател Доналд Трамп за манипулација со валутата кон сите земји вклучени во квантитативно олеснување. (Тој сега молчи за ова прашање, откако САД го сторија истото). Со вештачкото намалување на приносите преку огромни програми за купување на обврзници, ЕЦБ ги охрабри инвеститорите да бараат враќање на друго место, задржувајќи ја цената на еврото. Но, ова функционира само ако никој друг не го прави истото.
Федералните резерви и Банката на Англија гласно ја уништија квантитативната партија на ЕЦБ, со дополнително намалување на каматните стапки за време на кризата со коронавирусот и преземање на поголеми стимулации. Ова ја остава ЕЦБ без очигледни лостови за да спречи проценка на еврото. Дури и пред кризата, Европската централна банка одржуваше негативни стапки и масивна програма за квантитативно олеснување. ФЕД и Банката на Англија, кои сè уште имаат незначителни позитивни каматни стапки, остануваат со повеќе „муниција“.
Иронично, една од главните причини за избегнување на еврото – стравовите од единството на блокот – е отстранета со договорот што го донесе фондот за обновување од пандемијата од 750 милијарди евра. Бидејќи Европската комисија следната година ќе издаде долг од 200 милијарди евра, со пристојна премија над приносот на германските државни хартии од вредност, а ликвидни обврзници ќе бидат достапни за странските инвеститори кои нема да имаат негативен принос.
Вредноста на валутите на крајот е одредена од релативните очекувања за економски раст, поради што Европа привлекува интерес. Вообичаениот тренд на повисок раст во САД беше ублажен за време на кризата, па дури може да се промени.
Ретко некој може да се пожали за релативно добриот одговор на Европа на пандемијата, но овој успех ќе чини помалку доколку страда економскиот модел на извозот на Стариот континент. ЕЦБ може да биде немоќна ако доларот се амортизира понатаму.
