Во обид да се стабилизира пазарот на недвижности и да се спречи континуираниот раст на цените, Владата на Република Македонија започна иницијатива за изградба на државни станови во Битола, кои ќе се продаваат по цена од 1.000 евра за квадратен метар.
Овој потег има за цел да обезбеди пристапни домови за младите и да влијае на намалување на цените на станбениот пазар.
Министерот за транспорт и врски, Александар Николоски, изјави дека се планираат слични проекти да се реализираат и во Штип и Скопје, со што се очекува да се обезбеди стабилност на пазарот на недвижности.
Според податоците на Народната банка, цените на становите во Македонија од 2010 година до денес бележат раст од 54%. Во Скопје, просечната цена на квадратен метар во 2024 година изнесувала 1.680 евра, со највисоки цени во општина Центар (1.898 евра) и најниски во Петровец (1.090 евра).
Овој тренд на пораст продолжува и во последните години, при што само во последниот квартал од 2024 година цената на становите пораснала за 10,6%.
Експертите за недвижности истакнуваат дека високите цени во Скопје се резултат на повеќе фактори, вклучувајќи ја зголемената побарувачка, ограничената понуда и високите цени на градежните парцели.
Марко Николов, експерт за недвижнини, објаснува дека сопствениците на парцелите значително ги зголемиле цените, а некои градежни компании имаат за цел високи профити, што дополнително влијае врз цените на становите.
И покрај високите цени, интересот за купување недвижности во Скопје останува висок.
Николов вели дека во населбите како Чаир и Бутел, во последните две години цените се зголемени за 30%, но интересот за купување не се намалува.
Сепак, со најавените државни интервенции и изградба на пристапни станови, се поставува прашањето дали цените на становите во Скопје ќе почнат да се стабилизираат или дури и да се намалуваат.
Економскиот аналитичар Ведран Кузмановски смета дека интересот за купување станови во главниот град е поврзан со фактот што Скопје стана главен град на бизнисот, и дека треба да се унапреди децентрализацијата за да има економска инклузија во сите општини.
Во контекст на глобалните економски трендови, експертите предупредуваат дека цените на становите се под влијание на глобалните и регионалните економски трендови, па може да се очекува нивно намалување во случај на рецесија или криза.
Тие истакнуваат дека цените на становите во Македонија не одговараат на реалната понуда и побарувачка на пазарот, и дека се формирани според интересите на градежните компании и инвеститори, кои сакаат да ја максимизираат својата добивка, без да водат сметка за потребите и можностите на граѓаните.
Во секој случај, иако државните интервенции во Битола и планираните проекти во Скопје имаат за цел да влијаат на стабилизација на цените на становите, останува да се види како овие мерки ќе се одразат на пазарот на недвижности во главниот град.
Факторите како побарувачката, понудата, економските услови и глобалните трендови ќе продолжат да играат клучна улога во одредувањето на цените на становите во Скопје.
Б.З.М.
