Според проекциите од последниот извештај за глобалните економски перспективи на Светска банка, земјите во развој, одговорни за 60 отсто од глобалниот раст, ќе го завршат првиот квартал на 21 век со најслаби долгорочни изгледи за раст од 2000 година.
Иако глобалната економија ќе се стабилизира во текот на следните две години, се очекува земјите во развој побавно да ги достигнат нивоата на приходи на напредните економии.
Се очекува глобалната економија да порасне за 2,7 отсто во 2025 и 2026 година, исто како и во 2024 година, бидејќи инфлацијата и каматните стапки постепено се намалуваат. Исто така, се очекува дека во следните две години растот во земјите во развој ќе биде стабилен на околу четири проценти. Сепак, таквиот раст би бил послаб отколку пред пандемијата и нема да биде доволен да го поттикне напредокот потребен за намалување на сиромаштијата и постигнување пошироки развојни цели.
Оваа анализа на Светска банка е прва систематска проценка на перформансите на земјите во развој во првиот квартал на 21 век. Тоа покажа дека во првата деценија, земјите во развој растеле со најбрза стапка од 1970-тите. Сепак, напредокот постепено забави по глобалната финансиска криза од 2008-2009 година. Глобалната економска интеграција исто така ослабе: Приливот на странски директни инвестиции во земјите во развој, изразен како дел од БДП, е приближно преполовен во споредба со раните 2000-ти.
Новите глобални трговски ограничувања во 2024 година се пет пати повисоки од просекот за периодот 2010-2019 година. Затоа, вкупниот економски раст се намали од 5,9 отсто во 2000-тите на 5,1 отсто во 2010-тите и 3,5 отсто во 2020-тите. Со исклучок на Кина и Индија, просечните стапки на раст на приходот по глава на жител во земјите во развој од 2014 година се за половина процентен поен пониски од растот во богатите економии, што го зголемува јазот меѓу богатите и сиромашните.
„Следните 25 години ќе бидат потешки за земјите во развој од последните 25. Повеќето од нивните поранешни двигатели на растот се изгубени. Тие се заменети со огромни предизвици: високи нивоа на долг, слаби инвестиции и раст на продуктивноста и во наредните години, земјите во развој мора да усвојат нови правила „со акцент на внатрешните реформи за да се забрзаат приватните инвестиции, да се продлабочат трговските односи и да се промовира поефикасна употреба на капиталот, талентот и енергијата“, рече Индермит Гил, шеф на Економист на Групацијата Светска банка и виш потпретседател за развојна економија.
Земјите во развој се поважни за глобалната економија денес отколку што беа на почетокот на векот. Во 2000 година тие учествуваа со 25 проценти, а денес сочинуваат приближно 45 проценти од глобалниот БДП. Нивната меѓузависност исто така се зголеми: повеќе од 40 отсто од нивната стока се извезува во други земји во развој, двојно повеќе отколку во 2000 година.
Земјите во развој, исто така, станаа важен извор на глобални текови на капитал, дознаки и развојна помош за другите земји во развој: во периодот од 2019 до 2023 година тие учествуваа со 40 отсто од глобалните дознаки, што е зголемување од 30 отсто во првата декада на овој век.
Затоа овие земји денес имаат поголемо влијание врз растот и развојот во другите земји во развој. На пример, зголемувањето на БДП од 1 процентен поен во трите најголеми земји во развој – Кина, Индија и Бразил – обично доведува до кумулативно зголемување на БДП од речиси 2 отсто во другите земји во развој по три години. Сепак, овој ефект е само половина од растот на трите најголеми економии: САД, еврозоната и Јапонија. Накратко, просперитетот во земјите во развој останува силно поврзан со растот во овие три напредни економии.
„Во свет на политичка несигурност и трговски тензии, на земјите во развој ќе им требаат храбри и сеопфатни јавни политики за да ги искористат неискористените можности за прекугранична соработка. Добар почеток би бил воспоставувањето стратешки трговски и инвестициски партнерства со пазарите кои брзо се развиваат. Модернизација на транспортот инфраструктурата и стандардизирањето на царинските процедури се клучни чекори за намалување на непотребните трошоци и поттикнување на поефикасна трговија“, рече М. Ајхан Косе, заменик главен економист во Светска банка и директор на Групацијата за економски изгледи.
