Каматните стапки во САД и Европа тргнаа по паралелни патишта оваа година, иако се променија економските и инфлациските изгледи на регионите. Пазарите на пари очекуваат ова да продолжи. Економската логика сепак вели дека тоа е погрешно.
Износот на очекуваните намалувања на каматните стапки од страна на Федералните резерви, Банката на Англија (БОЕ) и Европската централна банка (ЕЦБ) до крајот на следната година се речиси идентични, со тоа што пазарите на пари моментално ценат со намалување од 135 базични поени од страна на ФЕД, 134 базични поени од ЕЦБ и 133 базични поени – кон ЕЦБ.
Вистина е дека Банката на федерални резерви и ЕЦБ имаат скромно водство пред Банката на Англија, при што таа намали само за 25 базични поени досега во споредба со 50 базични поени за другите две централни банки. И ЕЦБ тргна од пониска почетна точка.
Сепак, ова сè уште не објаснува зошто пазарите очекуваат сите три централни банки да се движат во чекор до 2025-та година.
Најдраматичната дивергенција веројатно ќе биде помеѓу соодветните патеки на ФЕД и ЕЦБ. Додека ФЕД можеби ќе треба да ја тргне ногата од педалата за олеснување на политиката следната година, ЕЦБ најверојатно ќе мора да го гази посилно отколку што сега очекуваат пазарите.
Американскиот економски раст и пазарот на труд останаа изненадувачки отпорни оваа година. ФЕД во принцип би можел да ги намали стапките за уште 150 базични поени до крајот на следната година доколку инфлацијата се врати на целта, но тоа е многу неизвесно.
Растот на САД е над 3%, прогнозите за бруто домашниот производ (БДП) се ревидираат нагоре, а пазарот на труд сè уште не пука. Ризиците се искривени кон поплиток циклус на намалување на стапката.
Во меѓувреме, вкупната инфлација во еврозоната е веќе под целта на ЕЦБ од 2 отсто, при што некои земји, како што е Ирска, дури и падна под 1 отсто. Германија флертува со својата втора по ред годишна контракција на БДП, извонреден развој за економската моќ на блокот што за многу инвеститори го засенува посилниот раст во другите земји од еврозоната.
Додека пазарите на пари во еврозоната моментално ја врзуваат највисоката стапка на околу 1,8% – многу под сегашната стапка на ЕЦБ од 3,25%, економистите во неколку светски банки веруваат дека ЕЦБ ќе мора да оди понатаму и потенцијално да ги намали стапките за 50 базични поени на секој состанок на првата половина на следната година.
Економистите во “Morgan Stanley“ забележуваат дека номиналната неутрална стапка на ЕЦБ може дури и да падне на 1-1,4%. Ова ја зема предвид целта за инфлација од 2%, како и проценките за неутралната каматна стапка приспособена според инфлацијата, која ниту ја забавува ниту ја забрзува економската активност.
Вистина е дека патувањето до пониска стапка на дното може да биде „повеќе бавно согорување отколку брз пресврт“, како што неодамна напишаа економистите на „Citi“. Сепак, колку подолго инфлацијата и растот во еврозоната остануваат под целта, толку повеќе сегашната цена на терминалната стапка изгледа погрешно.
Од другата страна на Ла Манш, динамиката на растот и инфлацијата во Бритснија не беше толку слаба, но сè уште е потресно што трговците веруваат дека Банката на Англија ќе ги намали стапките како ФЕД следната година, особено на позадината на посилните фундаментални фундаменти во САД.
Аналитичарите на „Goldman Sachs“ сугерираат дека номиналната неутрална каматна стапка на Островот е околу 2,75%. Резултатот е дека монетарната политика сè уште може да биде рестриктивна дури и по завршувањето на циклусот на олабавување.
Ако каматните стапки во САД паднат многу помалку отколку во Европа, тоа ќе го промени консензуалниот став на пазарот дека доларот ќе ослабне следната година. Ова ќе значи дека неодамнешното закрепнување на зелената банкнота има повеќе простор за раст.
Ова не е нужно лоша вест за еврозоната, која може да напредува со поевтина валута. Во август, трговската пондерирана вредност на еврото беше на рекордно високо ниво, порасна за повеќе од 10% во текот на претходните две години. Слабеењето на валутата може да стави крај на инфлацијата и да го поттикне извозот, кој во моментов страда поради економската слабост на третиот по големина клиент во блокот, Кина.
На краток рок, оваа синхроничност во динамиката на каматните стапки може да продолжи, бидејќи трговците можеби не сакаат да ги променат своите прогнози кога има толку голема неизвесност околу претстојните избори во САД. Меѓутоа, штом ќе се расчисти таа неизвесност, нешто ќе мора да се случи.
