На крајот на 2022 година, Г7 и земјите од ЕУ воведоа плафон на цената на руската нафта од 60 долари за барел во обид да ги ограничат средствата што Русија ги добива и користи за финансирање на војната во Украина. Околу половина година подоцна, Москва најде начин да ги заобиколи ограничувањата, потпирајќи се на „темната флотила“ – стари танкери, кои често работат спротивно на меѓународните правила.
Експертите предупредуваат дека ваквото нивно однесување не е безбедно, а тоа го докажа и еден од неодамнешните инциденти кога реката Хафнија Нил под знамето на Сингапур се судри со Церес I, регистрирана во Саун Томе и Принцип.
Кога планирате да се придржувате до сите правила и прописи, не ги регистрирате вашите бродови под знамето на Сао Томе и Принципе или друга земја на дното на картите во поморскиот регистар, напиша аналитичарката на Атлантскиот совет Елизабет Броу во коментар за Политико. И не е изненадување што Церес I се покажа како дел од „темната флота“ што носи руска нафта со кршење на правилата.
Танкерот е стар (обично во мрачната флота има бродови постари од 15 години), без валидно осигурување, неговите сопственици го кријат потеклото, а екипажот манипулира со системот за идентификација, чија употреба е задолжителна. Технички дефект го спречи крај брегот на Малезија. Според информациите, токму тоа го предизвикало судирот – Хафнија Нил, кој превезувал 300.000 барели нафта, во последен момент го видел танкерот.
Според студијата на „S&P Global Platt“, најголемиот дел од овие танкери се регистрирани во Панама и Габон. Во изминатите 12 месеци, регистрациите во Габон нагло се зголемија, а според аналитичарите тоа главно е поврзано со Русија.
51.000 се регистрираните нафтени танкери во светот, покажува и статистиката. Од декември 2022-ра година до летото 2024-та година, нешто повеќе од 1.400 од нив транспортираат руска нафта. Тешко е да се соберат докази за прекршување на правилата и да се воведат санкции, пишува и Брау и истакнува дека многу брзо бродовите кои се отстранети од флотата откако ќе бидат „запалени“ бидејќи ги прекршуваат правилата, многу брзо се заменуваат.
Аналитичарот забележува дека однесувањето на овие танкери е опасно не само за другите учесници во транспортот. Судирите може да предизвикаат излевање на нафта и осигурувањето не е валидно. Пред неколку дена, извори на Ројтерс коментираа дека некои западни компании сè уште нудат осигурување за руските танкери, но со услов доколку се прекршат западните санкции, осигурувањето не важи.
„Во повеќето случаи, танкери ќе предизвикаат штета минатите земји кои немаат никаква врска со тоа, но сообраќајот поминува покрај нив. Но, оваа можност постои и за територијалните води на главните купувачи на руската нафта – Кина, Индија, Турција, Египет и Обединетите Арапски Емирати“, пишува Елизабет Брау во својот коментар за Политико.
Според неа, со првото вакво излевање, граѓаните на овие земји може да почнат да поставуваат прашања зошто овој ризик не бил предвиден. Покрај тоа, секоја од овие земји има алтернативи за снабдување со нафта.
