Неописните фасади на големите станбени блокови во Јотене, Шведска, немаат никаква врска со класичниот идеал на традиционалната шведска куќа во црвена и бела боја. Но, од друга страна, земјиштето се продава за помалку од 1 круна (околу 10 центи) по квадратен метар. Овие цени во југоисточниот шведски град со 5.000 жители го прават атрактивен, пишува „Deutsche Welle“.
Купувачите кои сакаат да добијат парцела од 150 квадратни метри – приближно колку што им е потребна за да изградат семеен дом – можат да најдат таква за под 15 евра. Оваа исклучително ниска цена се однесува на 30 терени кои се слободни во Јотене со децении.
Но, се чини дека никој не е заинтересиран за нив, иако градот се наоѓа во близина на популарното езеро Венерн, најголемото во ЕУ.
Градот се надева дека со продажба на земјиштето по толку ниска цена, ќе може да привлече купувачи во регионот и да му вдахне нов живот. Но, еден од условите е новите сопственици да изградат куќа на земјиштето во рок од две години.
И покрај тоа што терените се нудат толку евтино, продажбата започна бавно. Вирално видео на „TikTok“ и покриеност од меѓународни медиуми на англиски јазик доведоа до пробив, а градските администратори одеднаш беа преплавени со прашања.
„Добивме барања од Европа, Азија, особено Индија и Пакистан, САД, Австралија, па дури и Јужна Америка“, коментира градоначалникот Јохан Менсон.
Продажбата сега е стопирана, а општината размислува да ги стави на лицитација преостанатите парцели на почетокот на август.
Ситуацијата во Јотене го одразува трендот што се развива со години во Европа.
Младите бегаат од малите градови и села поради недоволните можности за работа во корист на поголемите градови, кои ги сметаат за попривлечни. Трендот на крајот станува маѓепсан круг каде што се повеќе луѓе заминуваат и инфраструктурата почнува да се распаѓа.
Програмите, иницијативите и маркетинг активностите на ЕУ се дизајнирани да стават крај на маѓепсаниот круг со помагање на места како Јотене пред цели рурални области да потонат во заборав.
Според експертите, трендот на гравитација на младите во големите градови ќе продолжи. Европската комисија предвидува дека урбанизацијата ќе се зголеми на 83,7% до 2050-та година. Во моментов, околу 74% од жителите на земјите-членки на ЕУ живеат во големите градови.
Куќи за 1 евро во Италија
Оние кои се заинтересирани да купат дом во Италија можат да најдат евтини имоти од 2008-ма година. Повеќето напуштени куќи се понудени на лицитација по цени кои почнуваат од симболично 1 евро и се продаваат за неколку илјади.
Околу 50 општини во Италија во моментов нудат таканаречени куќи за едно евро со надеж дека ќе им вдахнат живот во селата кои се „топат“. Повеќето од овие трошни куќи се наоѓаат во Тоскана, Пуља и на островот Сицилија.
Но, купувачите мора да склучат договор со општините во кој се обврзуваат да ги реставрираат куќите што ги купуваат. Некои села дури бараат од купувачите да живеат во домовите и да потпишат договори да не ги изнајмуваат како куќи за одмор. Бидејќи многу од овие структури се сериозно оштетени, трошоците за реставрација може да бидат огромни.
Луѓето кои не се плашат од такви изгледи лесно можат да најдат добри зделки на комерцијални веб-страници, веб-страници на општините или преку локални иницијативи. „StreetTo“, на пример, се дефинира себеси како колектив на млади луѓе кои сакаат да вдахнат живот во историскиот градски центар на Комората во Сицилија. На својата веб-страница, колективот наведува дека бара луѓе кои активно ќе учествуваат во носењето „нова енергија и идеи“ на старите улици на стариот град.
Во Германија, руралните области во централните и источните делови на земјата доживеаја сериозно депопулација по повторното обединување во 1990-та година, додека нејзините градови продолжија да растат во истиот период. Во последните неколку години, сепак, се чини дека трендот е запрен.
Според студијата на Берлинскиот институт за население и развој од септември 2023-та година, луѓето на возраст меѓу 30 и 49 се двигатели на новата динамика, кои претпочитаат да ги земат своите деца и да го напуштат градот на сметка на руралниот живот. Пресвртот е засилен со пандемијата на Ковид-19 и можноста за работа на далечина.
Сепак, сè уште е можно да се најдат поволни цени во германските села. Се разбира, не постојат германски еквиваленти на куќите од 1 евра во Италија или евтините парцели во Шведска, но сајтовите за огласи како „ImmoScout24“ сè уште редовно нудат имоти за само неколку илјади евра, како што е аукциската куќа во Вурцен, Саксонија, на почетна цена од 6.200 евра или друга во Бобрицш, Саксонија, со почетна цена од 9.200 евра.
Но, други потенцијални купувачи се заинтересирани за купување домови и имот за уште помалку пари или дури и бесплатно. Ваквите имоти се достапни затоа што претходните сопственици едноставно се откажале од нив без да можат да ги продадат. Според германското Министерство за финансии, од 2020-та година имало околу 1.200 такви напуштени имоти во западната германска покраина Рајнланд-Фалц.
Но, потенцијалните купувачи треба двапати да размислат пред да го направат тој скок, бидејќи навидум бесплатните имоти не се секогаш така. Иако имотот е напуштен, тој може да биде врзан во долгови кон општината или банките, а хипотеките не исчезнуваат само затоа што сопственикот го нема – тие се пренесуваат на следниот сопственик.
