Гневното незадоволство на земјоделците ги зафати најголемите земји на Стариот континент во изминатата недела.
На протест излегоа производителите во Германија, Франција, Романија, Холандија и Белгија.
Тие стигнаа дури и до прозорците на европските лидери, извикувајќи „Урсула, ние сме тука!“ кај претседателката на ЕК Урсула фон дер Лајен, непосредно пред итниот самит во четврток на 1-ви февруари.
Како одговор, Европската комисија започна „стратешки дијалог“ со секторот во обид да стави крај на сѐ поостриот отпор меѓу земјоделството и регулативите за животната средина.
Како сето тоа започна
Историјата на тековните протести може да се следи наназад до Зелениот договор од 2019-та година, кој вклучуваше значајни промени за да се постигне климатска неутралност.
Целта беше да се декарбонизира и дигитализира европската економија. Договорот предложи големи промени во политиката со цел да се постигне климатска неутралност до 2050-та година, потсетува „Euronews“ во анализата.
Сепак, креаторите на овие политики не успеаја да ја предвидат т.н перцепција од втор ред, т.е. нивното влијание врз земјоделците.
Континуираните превирања во земјоделскиот сектор во комбинација со забавувањето на сите големи економии во Европа, создавајќи услови за мегакриза.
Меѓу многуте стратегии, „Farm to Fork“ (Од Фарма до вилушка) воведе две клучни цели поврзани со европскиот земјоделски сектор:
– Намалете ја употребата на пестициди и ѓубрива за 50%
– До 2030-та година 25% од земјоделството треба да стане органско
Поради егзистенцијалната закана од уништување на животната средина, Европскиот зелен договор до денес продолжува да ја следи својата цел да обезбеди одржливост на биолошката разновидност и екосистемите.
Стагнантен развој
Во ноември минатата година, политичарите од ЕУ го отфрлија предлог-законот за „одржлива употреба на пестициди“, кој беше една од важните клаузули на стратегијата „Фарма до вилушка“.
Иако предлог-законот имаше за цел да го поттикне воспоставувањето на органско земјоделство, тој никогаш не ја виде светлината на денот.
Противставувањето дојде не само од земјоделците, туку и од десничарските политичари кои веруваа дека тоа може негативно да влијае на приносите и на тој начин да го наруши производството на храна.
Главната земјоделска групација на ЕУ, „COPA-COGECA“, го критикуваше предлог-законот.
„Да не заборавиме дека овој предлог е идеолошки од самиот почеток, не е во допир со реалноста на земјоделството, предлагајќи нереални транзиции без потребното финансирање“, велат од групата.
„Да не заборавиме дека целата оваа поларизација можеше да се избегне и да се најдат решенија без идеолошката тврдоглавост на неколку носители на одлуки“, додаваат од групата.
Сликата сега
Во многу делови на Европа, протестите се претворија во блокади на патиштата, како одраз на гневот поради порастот на цените, ниските плати и еколошките регулативи на ЕУ.
Конкуренцијата во локалната прехранбена индустрија дополнително ја влошува ситуацијата, оставајќи малку надеж за земјоделците.
Според извештајот на „CNBC“, на знаците на протестот пишувало:
– „Кога земјоделците се скршени, храната мора да се увезува“.
– „Нема земјоделци, нема храна, нема иднина“.
Неволјата на земјоделците не е само поврзана со конкретни владини политички мерки, туку е и обид да се игнорираат еколошките регулативи на ЕУ и визијата за одржливост.
– Земјоделците во Германија протестираат против владиниот план за намалување на субвенциите за дизелот;
– Фармерите во Франција протестираат поради прекумерните регулативи за нивните земјоделски активности;
– Фармерите во Холандија протестираат против еколошките планови на владата со цел да се намали бројот на добиток со цел да се намалат емисиите.
Влијание врз европската економија
Протестите можат да ја нарушат не само земјоделската структура на регионот, туку и транспортниот сектор одговорен за испорака на разни стоки, со што ќе го запре целиот синџир на снабдување и ќе влијае на регионалната економија.
Агресивните демонстрации, судирите со полицијата, затворањето на целата земја, блокадите на патиштата и масовните протести ќе имаат сериозни последици за комерцијалниот и производствениот сектор.
Покрај тоа, земјоделците веќе ги таргетираат пристанишните области за да ја нарушат логистичката инфраструктура и да влијаат на операциите на пристаништата.
Неодамна, за време на еден од протестите во Белгија, пристаништето Зибриж беше блокирано 36 часа како дел од пошироките европски демонстрации.
И ако Европа претходно имаше можност да се опорави од економските последици, сега постапките на земјоделците дополнително ги продлабочуваат проблемите, ја оптоваруваат економската инфраструктура на одделни земји и ја минимизираат можноста за обнова на земјоделската инфраструктура по големите пожари од минатото лето.
Демонстрациите имаат потенцијал не само да предизвикаат влошување на националниот економски пејзаж, туку и да влијаат на економијата на ниво на ЕУ.
Да ги цитираме финансиерите на ЕЦБ: „Економијата на еврозоната ќе остане слаба на краток рок, но се очекува да забрза подоцна оваа година“.
Патот напред
За да се премости јазот, ЕУ треба да постигне договор кој гарантира правични цени за земјоделците, така што транзицијата кон зелена економија е непречена и стабилна.
Со оглед на меѓународната конкуренција, на земјоделците мора да им се обезбеди фер приход за да можат и тие да имаат корист од визијата за „зелениот договор“ на ЕУ, заклучува анализата на „Euronews“.
