Без вода нема живот! Иако ова го знаеме сите, праксата го покажува дека голем дел од луѓето постојано се мачат со последиците на дехидратација на организмот! Човечкото тело е составено од околу 60% вода, според едно истражување од страна на Mitchell и неговиот тим уште во далечната 1945 година, откриено е дека белите дробови содржат околу 83%, кожата 64%, бубрезите 79%, мозокот и срцето околу 73%, па дури и коските содржат околу 31%. Затоа одржувањето на потребниот баланс на течностите во телото е неопходен за сите метаболни процеси, вклучувајки ја функцијата на кардиоваскуларниот систем, мозокот и др.
Што е хидратација и зошто е важна?
Хидратација на организмот значи редовно внесување на вода во телото, нејзина апсорпција и распределување во сите ткива и органи каде таа е потребна за непречено извршување на метаболните процеси и функциите на самите органи.
Како влијае недостатокот од течности во телото?
Според информациите објавени од страна на познатата Mayo Clinic од САД, најчестите причини за дехидрирање на организмот се:
- постоењето на треска и зголемена температура при болест,
- акутна диареа или повраќање,
- прекумерно потење или уринирање при високи температури и жешко време, вежбање или некои здравствени состојби.
Симтомите на недостаток од течности во телото може да варираат од мали и суптилни, до сериозни, вклучувајки и живото загрозувачки состојби. Тие може да се манифестираат со обично чувство на жед, сувост на устата и јазикот, недоволно урина како и потемна боја на урината. Но, доколку дехидрираноста е поголема, тогаш се јавуваат и знаци како изразена сувост на кожата, вовлеченост на очите, чувство на замор, лошење, а дури може да се јават и вртоглавица, промени (намалување) на крвниот притисок, грчеви во мускулите и нарушена функција на кардиоваскуларниот и нервниот систем на телото (напади со конвулзии), кои можат да бидат и многу опасни. Ваквите посериозни симптоми се јавуваат пред се поради дисбаланс и намалување на нивоата на електролити во телото кои се клучни за правилен пренос на сигналите и работа и на срцето и на нервниот систем во целина.
Кои се предностите на правилната хидратација?
Обезбедувањето на доволно течности за сите метаболни процеси носи низа придобивки за здравјето. На пример:
- Кога телото е хидрирано, крвта е поразводнета со што и самата циркулација е подобра и течењето на крвта е полесно, а со тоа се помага во превенцијата и од појавата на тромбови.
- Влагата во кожата помага да се подигне, изедначи и измазни нејзината површина и да се добие поскуваниот свеж негуван изглед.
- Редовниот внес на течност и нејзината елиминација преку урината овозможува механичко измивање на мочниот меур и каналите од уринарниот систем со што се спречува задршката на патогени бактерии и развојот на уринарни инфекции, додека добрата хидратација помага за навремено празнење на цревата и превенција од појавата на запек.
- Со одржување на влажноста на лигавиците – слузокожите во усната шуплина, носот, грлото, ждрелото и надоле по бронхиите, се одржува нивната функција и добриот имунитет, бидејки се превенира развојот на инфекции на дишните патишта.
- Одржувањето на баланс на течностите во телото е важно и за когнитивните функции на мозокот и за оптималната функција на сите органи во телото во целина.
Постојат многу дилеми и заблуди за тоа колку течност ни е потребно на дневна основа. Количината која ќе обезбедат добра хидратација секако зависи од нашата телесна тежина, дали и колку сме физички активни, какви се надворешните временски услови и др. Но, за да обезбедиме добар индивидуален внес, можеме да ги следиме препораките дадени во U.S. News & World Report кои велат да се конзумира вода (изразено во грами/мл вода) најмалку колку што изнесува ½ од тежината на телото поделено со 28,35. Најдобар начин да се хидрираме е внесот на чиста вода, која може да ја збогатиме со малку сок од лимон, една лажица јаболков оцет и прстофат квалитетна минерална сол. На тој начин ќе допринесеме и за подобрување на електролитниот баланс во телото. Внесот на природни билни чаеви, најдобро незасладени, разредени свежо цедени сокови од овошје и зеленчук, или смудија исто така се добар начин за одржување на баланс на течностите. За хидрирање на организмот се препорачува и редовен внес на краставица, тиквичка, брокула, домати, портокали, диња и лубеница, како и боровинки и друго шумско овошје. Според Сашко Дрвошански, нутриционист од Naturatherapy, исто така добар начин за хидратација на телото е и внес на функционални напитоци на база на алое вера, растителни екстракти, минерали и витамини, кои и ќе го хидрираат телото и ќе обезбедат важни електролити и други нутриенти потребни за здравјето.
Но внимавајте, внесот на алкохол или кафе, иако звучи чудно наместо да го хидрира телото ќе помогне да се елимира водата и побрзо да дехидрираме. Ова е особено важно за време на жешкиот летен период кога овие пијалоци се многу популарни на плажа, а во комбинација со жешкото време само ќе придонесат побрзо да дехидрираме. За крај – не чекајте да ги почувствувате симптомите на дехидрираност затоа што тогаш е веќе доцна.