Зголемените цени на енергијата и храната повторно ја поттикнаа инфлацијата во 19-те земји кои го користат еврото, на највисоката годишна стапка од создавањето на валутата.
Потрошувачките цени во 19-те земји кои го користат еврото како валута достигнаа годишна стапка од 10 отсто во септември, што е највисоко ниво од создавањето на еврото пред повеќе од две децении, објави во петокот Европската комисија. Двоцифреното темпо беше поголемо отколку што предвидуваа економистите и голем скок од 9,1 отсто во август, што беше претходниот рекорд, пишува nytimes.
Цените на енергијата, кои во септември пораснаа со годишна стапка од 40,8 отсто, повторно беа главниот фактор за забрзување на инфлацијата во еврозоната, поттикната од руската инвазија на Украина, која претходно го снабдуваше најголемиот дел од европскиот пазар со природен гас. Цените на храната во септември пораснале за 11,8 отсто, од 10,6 отсто во август.
Десет земји забележаа двоцифрена инфлација, вклучувајќи ја и најголемата економија во еврозоната, Германија. Објавувањето на посилните од очекуваните резултати на инфлацијата во Германија ден претходно, кои достигнаа највисоко ниво во последните 70 години од 10,9 отсто, ги предупреди економистите дека податоците од петокот за целата еврозона би можеле да бидат потопли од прогнозите.
Естонија, Литванија и Летонија регистрираа стапки на инфлација од над 22 отсто, додека инфлацијата во Холандија беше 17,1 отсто, што е намалување од под 14 отсто претходниот месец. Словачка, со 13,6 отсто во септември, исто така беше меѓу несреќната група на нации со повисоки стапки од просечните.
Во Франција, инфлацијата благо се намали и во септември падна на 6,2 отсто, од 6,6 отсто претходниот месец. Таму се намали инфлацијата на енергијата, но се зголеми инфлацијата на храната. Сепак, илјадници луѓе излегоа на улиците низ Франција во четвртокот барајќи повисоки плати за борба против инфлацијата. Во Чешка, исто така, беа забележани масовни протести поради високата цена на енергијата.
Инфлацијата го глода животниот стандард и заштедите не само во Европа, туку и во целиот свет. Заостанатите работи на синџирот на снабдување и прекините кои произлегуваат од пандемијата на коронавирусот, како и напливот на активности што го придружуваа повторното отворање на економиите, ги зголемија цените. Зголемувањето на цените на енергијата и храната што следеше по руската инвазија на Украина, исто така, ја поттикна инфлацијата, а санкциите наметнати од Европа, САД и нивните сојузници ја влошија.
Европската централна банка агресивно ги зголемува стапките со надеж дека ќе го запре маршот на инфлација низ еврозоната. Во четвртокот ЕЦБ, креаторите на политиката, посочија дека најверојатно ќе одобрат уште едно три четвртини зголемување на каматните стапки на нивниот следен состанок кон крајот на октомври.
Решеноста на ФЕД да ја поттикне инфлацијата со повисоки каматни стапки, ги притиска цените пониски во САД, но ги зголемува на другите места. Загриженоста за глобалните политички и економски превирања ги охрабрија инвеститорите да ги вложат своите пари во американските хартии од вредност и средства, бидејќи тие се сметаат за безбедно засолниште во време на пресврти. Повисоките каматни стапки ги прават тие инвестиции уште попривлечни нудејќи повисоки приноси.
Резултатот е дека САД извезуваат дел од својата инфлација во други земји. Како што зајакнува доларот, увозот од целиот свет станува поевтин во Соединетите држави, што помага да се контролира инфлацијата таму. Другата страна е дека силниот долар го прави увозот во другите земји, особено оние суштинските како енергија и храна, поскап за купување со послаби валути. Доларот е светската резервна валута и многу клучни стоки, како што е нафтата, се ценат во долари.
Неколку експерти велат дека транзицијата на Европа од руската енергија е бавен процес и најверојатно ќе ги задржи цените на нафтата, гасот и електричната енергија на болни нивоа со години. Свен Смит, висок партнер во консултантската фирма МекКинси, рече дека кога има значителен недостиг на енергија што ги зголемува цените, централните банкари можат да направат само толку многу. Повисоките каматни стапки не можат одеднаш да произведат поголема понуда, рече тој, така што цените ќе останат високи.
Проценките објавени во петокот ќе бидат ажурирани следниот месец кога ќе станат достапни повеќе податоци.
