Фунтата тоне, работните места исчезнуваат, милиони луѓе се во неволја.
Дури и германската влада изрази загриженост за настаните во Велика Британија.
Кога новата британска премиерка Лиз Трас најави големи чекори, вклучително и подготвеност да биде непопуларна, таа најверојатно не ги имала на ум пазарните потреси кои вклучуваат пад на фунтата и раст на цената на задолжување. Смирувачките изјави на Министерството за финансии и централната банка, која сега се обидува да ја отстрани неизвесноста создадена по минатонеделното објавување на „мини-буџетот“, делумно успеаја да ја стабилизираат вредноста на фунтата и приносите на државните обврзници, но има мал оптимизам на повидок.
Иако Банката на Англија објави дека „нема да се двоуми да ги зголеми каматните стапки“ доколку е потребно за да се ограничи инфлацијата, пазарите очекуваа повеќе: итен состанок уште оваа недела каде што ќе ги зголеми клучните каматни стапки за еден процентен поен. Министерот за финансии Квази Квартенг одржа кризен состанок со највисоките британски банкари и други претставници на градот во вторникот, обидувајќи се да каже „не паничете, знаеме што правиме“. И покрај тоа, вели економистот на ЈП Морган, Алан Монкс, „сè уште нема јасен знак за промена или преиспитување на изворот на проблемот – фискалната стратегија на владата“, првенствено големо намалување на даноците, растечките потреби за задолжување и план за финансирање на буџетскиот дефицит, пренесува Јутарњи.лист.
Зголемување на каматните стапки
Без разлика кога ќе го направи тоа, сосема е веројатно Банката на Англија да ги зголеми референтните каматни стапки побрзо од планираното како одговор на слабеењето на фунтата и зголемените инфлациски притисоци. Следната година, очекуваат пазарите, може да се удвои во однос на планот и да достигне околу шест отсто. Особено голема причина за загриженост имаат околу 2,2 милиони луѓе кои имаат хипотекарни кредити со променлива каматна стапка, но и оние со фиксна каматна стапка, бидејќи на половина од нив договорите им истекуваат во следните две години. Поради нестабилноста на финансиските пазари, некои кредитори веднаш во понеделникот привремено ги повлекоа хипотекарните договори за нови клиенти. Според „Гардијан“, во последните 24 часа банките и станбените здруженија повлекле речиси 300 договори за хипотека.
Халифакс, најголемиот хипотекарен кредитор, рече дека ќе ги повлече повеќето од своите договори со фиксна стапка до крајот на денот поради „значителни промени во трошоците за финансирање“.
Работните места исчезнуваат
Пазарот е исклучително нестабилен во моментот, рече Рејчел Спрингал, финансиски експерт во Manifacts, па должниците треба да побараат совет за да ги проценат нивните најдобри опции. Работните места исчезнуваат преку ноќ, додава тој, така што пресвртот на хипотекарниот пазар може да предизвика фрустрација и кај должниците и кај заемодавачите. Падот на фунтата поттикна загриженост за дополнително зголемување на цените на голем број увезени производи и суровини. Британските супермаркети, на пример, увезуваат околу 40 отсто од својата храна, па, според британскиот малопродажен конзорциум, падот на вредноста на фунтата неминовно води до зголемување на цените на храната.
Загриженост за настаните во Велика Британија изрази и германската влада, посочувајќи дека е среде „голем експеримент“ за намалување на даноците и зголемување на задолжувањето токму во моментот кога централната банка ги зголемува каматните стапки. Германскиот министер за финансии Кристијан Линднер сугерираше дека „нема да заврши добро“.
