29 март, 2024
ПочетнаЕКОНОМИЈАКого уште може да повлече колапсот на кинескиот конгломерат „Евергранде“

Кого уште може да повлече колапсот на кинескиот конгломерат „Евергранде“

Кинескиот гигант меѓу инвеститорите, групата „Евергранде“, која на своите кредитори им должи над триста милијарди долари, се чини дека не е во можност да ги исплати достасаните долгови. Ова предизвикува превирања на пазарот на недвижности, во градежниот и финансискиот сектор во Кина, што може да се прошири на целиот источно-азиски регион, и поради важноста на кинеската економија како „змеј на светската економија“ – и на целата планета.

Вредноста на акциите на берзите паѓа низ целиот свет поради стравот дека евентуалниот банкрот на „Евергранде“, кој е џиновски кинески инвеститор во областа на градежништвото, може да предизвика криза на довербата и да го парализира финансискиот и пазарот на недвижности во Кина.

Додека берзите во најнаселената земја во светот беа затворени во понеделникот и вторникот поради празниците, пазарите на акции и хартии од вредност во Токио, Њујорк, Лондон и Париз паднаа и до два проценти.

Во исто време, во неколку кинески градови се одржаа протести, во кои неколку стотици луѓе побараа враќање на парите што ги вложиле во неизградени недвижности.

„Евергранде“ е една од најголемите кинески компании која се занимава со изградба и продажба на недвижен имот, а таа позиција на пазарот, меѓу другото, ја постигна со земање големи заеми од домашните банки, поради што сега има долг од неверојатни 305 милијарди долари.

Минатата недела стана јасно дека конгломератот, во кој работат околу 200.000 работници, нема да може да ги плати доспеаните долгови кон банките, што значи дека е во голема опасност од банкрот.

Евергранде, со седиште во Шенжен, во моментов работи на околу 1.300 проекти во дури 280 градови низ Кина, што може да предизвика колапс и да остави повеќе од милион луѓе без покрив над главата и без деловни простории.

Целосното тонење на корпорацијата, која е котирана на берзата во Хонг Конг, ќе биде тежок удар за нејзините акционери, градежни подизведувачи и заемодавачи – околу 170 банки (и десетици други доверители), кои потоа би биле принудени да го рационализираат своето работење и намалување на кредитната поддршка за економијата, што би довело до нејзино забавување. Поради тој домино ефект, „Евергранде“ веќе го носи прекарот „Asian Leman Brothers“ во медиумите од регионот, на озлогласената компанија од Вол Стрит, чија експлозија ја започна светската финансиска криза во 2008 година.

Засега најмногу страдаат кинеските градежни компании, меѓу кои има и такви чии акции во последните денови загубија 80 проценти од вредноста. Тие исто така се загрижени за можните последици од нарушувањето на пазарот на недвижности според стандардот на населението, бидејќи околу три четвртини од капиталот во сопственост на кинеските домаќинства е инвестиран во недвижен имот.

Тежок удар и за кинескиот фудбал?

Интересно е дека колапсот на „Евергранде“ може да има значително влијание врз кинескиот фудбал, кој се развива брзо во последните две децении, бидејќи таа корпорација е мнозински сопственик и главен спонзор на еден од најуспешните домашни клубови, Гуангжу Евергранде, кој е двократен шампион на азискиот континент.

Покрај тоа, компанијата ја поседува фудбалската академија, која се смета за најголема во светот, и гради атрактивен стадион во облик на цвет лотос во 15-милионската престолнина Гуангдонг, Гуангжу, каде што е основана, кој ќе биде најголемиот и најскапиот во светот, чиј проект предвидува дури 100.000 седишта и цена од 1,7 милијарди долари. Објектот треба да биде завршен до крајот на следната година – за Азискиот фудбалски шампионат, кој Кина треба да го организира во 2023 година.

Сепак, не е само фудбалот во прашање, бидејќи групата „Евергранде“, која е позната во најнаселената земја во светот по тоа што има неколку популарни забавни паркови за деца, планираше да изгради уште три до пет монументални фудбалски стадиони со 80.000 до 100.000 места, што би било важен аргумент во кандидатурата на Кина за СП во иднина.

Оттука, колапсот на конгломератот, кој исто така произведува електрични возила и флаширана вода, може значително да ги попречи фудбалските аспирации на Кина: развојот на инфраструктурата и зајакнувањето на националната фудбалска лига и националниот тим на земјата се проекти што се национален приоритет.

Неизвесна иднина

Многу аналитичари од Источна Азија веруваат дека, слично како во случајот со банките од Волстрит, кои ја започнаа глобалната финансиска криза во 2008 година, кинеската држава ќе застане зад запрениот џин и ќе го зачува со парите на даночните обврзници за да го стабилизира финансискиот систем, градежништвото и пазарот на недвижности, за да им помогне на оштетените во случај Евергранде да отиде под мразот. Веќе е позната логиката дека одредени компании и банки се преголеми за да се дозволи да пропаднат.

Меѓутоа, има и такви кои тврдат дека таков потег не би бил општествено прифатлив во Народна Република Кина, бидејќи тоа би значело дека општествената сопственост се предава на приватна компанија која од алчноста паднала во долгови, и кои се залагаат за отплата на долгот со продажба на големи недвижности, кои во своето богато портфолио ги има „Евергранд“. (Сепак, ова ќе биде тешка задача, бидејќи веќе е јасно дека на групата и се заканува банкрот, што значи дека заинтересираните наскоро ќе можат да ги добијат тие имоти за многу помалку пари.)

Слично на тоа, мислењата се поделени за влијанието на евентуалниот банкрот на „Евергранде“. Додека некои гледаат потенцијален поттик за нова финансиска криза не само во Кина и Источна Азија, туку и поради важноста на кинеската економија за светската економија – во светски рамки, други веруваат дека тоа е само мала, минлива бура со која кинеската влада ќе умее да се справи и да излезе на крај.

НАЈНОВИ ВЕСТИ

ХОРОСКОП