Во 2007-ма година инженер успева да открие детални информации за скриеното богатство на над 30.000 клиенти на „HSBC Private Bank“ – швајцарската подружница на британскиот мултинационален банкарски гигант, и тајно да ги предаде на француската влада. Податоците кои на крајот станаа познати како „Swiss leaks“, завршија во рацете на други органи и на новинари, раскажува „Washington Post“.
Сега овие податоци, заедно со „панамските документи“, им дава на универзитетскитe истражувачи да погледнат во скриениот свет на даночно затајување и офшор средства.
Во новиот извештај истражувачи од Скандинавските земји и САД ги користат информациите од Швајцарија и Панама, за да покажат како глобалното затајување на данок најверојатно е многу посериозно отколку што претходно се сметаше. Нивните проценки покажуваат дека топ 0,01% од најбогатите поседуваат околу половина од сите офшор средства и можеби кријат околу една четвртина од своето богатство во даночни засолништа.
Според претходните проценки еквивалент на околу 10% од глобалниот бруто домашен производ (БДП) е скриен во даночни засолништа. Меѓу овие земји, каде што оперираат закони кои ја гарантираат тајната на сметките, се Сингапур, Хонг Конг, Луксембург, Кајманските Острови, Бахамите и, се разбира, Швајцарија. Само таа управува со околу 40% од офшор богатство на светот.
Истражувачите ги поврзуваат лицата од истечените информации и случајните даночни ревизии со податоците за богатството од Скандинавија. Овие земји нудат особено детални информации за богатството на населението, овозможувајќи им на научниците да дознаат како може да изгледа распределбата на префрлани сметки меѓу различните економски класи.
Овие проценки покажуваат дека најбогатите луѓе побегне да плаќаат многу помалку од фер удел. Иако околу 3% од личните даноци им се криел во скандинавските земји како целина, домаќинства со над 40 милиони долари нето состојба – или топ 0,01% од распределбата на богатството, кријат околу 30% од личното даночно бреме. Тие предупредуваат дека овие податоци може да се покажат како многу сериозни во други земји каде што владеењето на правото е послабо.
Графиконот подолу покажува дека во споредба со целото богатство во светот скриеното во швајцарски сметки на „HSBC“ или откриено преку некоја програма за амнестија, која им овозможува на луѓето да прогласат приход скриени во оф-шор сметки, туку припаѓа на горниот крај на распределбата на богатството.
Даночно затајување е тешко за истражување од страна на научниците, бидејќи, слично на секое дело, луѓето вложуваат сериозни напори за да ги скријат своите постапки. Најчестиот метод за истражување на даночно затајување е разгледувањето на повремени ревизии, но научниците велат дека тие не секогаш адекватно ја доловуваат големината на даночната евазија меѓу најбогатите.
Од една страна самиот износ на ултрабогатството, подложено на ревизии, е многу мало, што го отежнува собирањето на точни податоци. Освен тоа ултрабогатите може да знаат начини за даночно затајување, кои се тешки за зафаќање од регулаторите, на пример формирањето на серија од офшор компании во светот за прикривање на вистинскиот сопственик на скапоцено богатство. Освен тоа обично е поверојатно најбогатите да се самовработени, што значи дека сами треба да објавуваат приход.
Според истражувачите нивните откритија веројатно значат дека економистите се потценети значително на нееднаквоста. Ако топ 0,01% имаат 30% повеќе богатство отколку нивните даночни пријави тоа покажуваат значи дека нееднаквоста е исто така доста поголема.
