Кога станува збор за фискалната дисциплина во Европската унија, три е магичната бројка.
Дефицитот треба да е ограничен до 3% од БДП, а пет земји најверојатно ќе го прекршат ова ниво, прогнозираа економистите анкетирани од „Bloomberg“ во јануари.
Осумте држави за кои се смета дека ќе го одбележат дефицитот токму на работ се Грција, Хрватска, Финска, Полска, Романија и три од петте најголеми економии на Европа, Велика Британија, Франција и Шпанија.
Според правилата на ЕУ, владите треба да го ограничат буџетскиот дефицит до 3% од БДП, а долгот – до 60% од БДП, инаку следат казни (иако досега никогаш не биле наметнати такви покрај последователните прекршоци). Откако во 1998-ма година се прифаќа „Пактот за стабилност и раст“ со цел подобро следење на буџетите, 25 од 28-те земји членки на ЕУ ја минувале границата на дефицитот. Шведска, Естонија и Луксембург се единствените земји кои досега не ја нарушиле.
Финансиската криза од 2008-ма година во голема мера е причина за тоа слабо претставување, бидејќи владите започнаа агресивни стимулирачки програми. Од две страни, кршењето на ограничувањето во 2007-ма година (Грција и Унгарија) и во 2009-та година тие се веќе 22, вклучувајќи ги фискалните конзервативци, како Германија и Австрија. Во овој период, просечниот дефицит за ЕУ расте до 6,7% од БДП од 0,9% пред тоа. Во 2010-та година Ирска постигнува рекорд со зачудувачки дефицит од 32,3%, покажуваат податоците на Европската комисија.
Оваа година клубот на потроши премногу и ќе биде најмалиот во последниве 9 години. За опустошената од долгови Грција и стагнираната Франција, тоа ќе биде малку успокојување, додека одбележуваат 21-пат и 9-та година по ред на прекумерен дефицит. И двете земји добиле предупредувања и продолжување од Европската комисија, а Франција треба да ги спроведе неопходните реформи до 2017-та година.
Францускиот министер за финансии Мишел Сапен изјави дека очекува дефицитот да се врати под 3% пред наметнатиот рок, иако последната анкета на „Bloomberg“ не е толку оптимистичка. Економистите прогнозираат дефицит од 3,2% за следната година, кој ќе се намали до 3% во 2018-та година.
Покрај Франција следната година само Хрватска се очекува да го наруши правилото, излегувајќи од 6-годишна рецесија. Шпанија ќе забележи дефицит од 2,8%, Грција – од 2,4%, а Велика Британија – од 2,2%.
Што се однесува до тоа кој најдобро управува со буџетот, Луксембург е победник за 2016-та година со предвиден вишок од 0,4% од БДП, следена од Естонија и Германија, чии влади ќе успеат да потрошат помалку, отколку што зеле трета година по ред.
