Доколку Илон Маск некогаш требаше да напише мотивационо писмо, можеби ќе речеше дека е тип на лидер кој препознава важен проблем и презема итни мерки за да најде решение – без оглед на шансите.
Не би излажал. Ова е еден од неговите основни квалитети како бизнис лидер. Маск има долга историја на основање и водење компании дизајнирани да се справат со проблеми, за кои верува дека треба да се решат. Најновиот пример е неговата објава за време на викендот, дека продолжува со плановите за лансирање нова политичка партија – Американската партија за „80-те проценти луѓе од средината“ – за да го прекине застојот создаден од двопартискиот систем во Соединетите Американски Држави.
Маск покажува тенденција да препознава предизвик и да се фокусира на негово решавање како „поправач“, без нужно да размислува дали е навистина најдобрата личност да го стори тоа, изјави за „Бизнис инсајдер“ Џефри Соненфелд, професор по лидерство на Менаџмент школата на Јеил. „Тоа е стратегијата на Маск“ – рече тој.
Маск не одговори веднаш на барањето за коментар на „Бизнис инсајдер“.
Иако Американската партија на Маск е негова реакција на огромниот закон за трошење на претседателот Доналд Трамп, за кој се верува дека го зголемува националниот дефицит и кој Маск постојано го критикува, тој претходно ја опиша својата нова партија како партија што ќе ги претставува гласачите од политичкиот центар.
Американската партија не е првата идеја на Маск што изгледа како речиси невозможна мисија.
Разбивањето на двопартискиот систем е исклучително тешка задача. Ниту еден од многуте претходни обиди не беше блиску до успех. Прогресивната партија на Теодор Рузвелт освои 27% од гласовите во 1912 година, додека Рос Перо освои 19% како независен кандидат во 1992 година, пред да ја формира Реформската партија во 1996 година за уште една претседателска трка.
Но, Маск не е од оние што се плашат од тежок предизвик.
– Кога нешто е доволно важно, го правиш, дури и ако шансите не се во твоја корист – рече Маск во емисијата 60 минути во 2012 година.
Сем Алтман од OpenAI, со кого Маск моментално е во правен спор, го кажа поинаку.
– Илон очајно сака светот да биде спасен. Но, само ако тој може да биде оној што ќе го спаси – рече Алтман во едно интервју во 2023 година.
Кога се соочи со предизвик во една од неговите компании, Маск „оди преку сето тоа“, рече Енди Ву, вонреден професор по бизнис администрација на Харвардската бизнис школа.
Маск го основал SpaceX една деценија претходно, веројатно неговиот најамбициозен проект, инвестирајќи 100 милиони долари од сопственото богатство, и покрај тоа што немал претходно искуство во вселенското инженерство. Благодарение на своите ракети за повеќекратна употреба, SpaceX ги престигна наследните воздухопловни гиганти и стана водечки светски снабдувач на лансирања за астронаути, сателити и комерцијален товар. Маск тврди дека неговата цел е да го направи патувањето во вселената подостапно и да му обезбеди на човештвото алтернатива во случај на истребување на Земјата.
– Реков дека сакам да умрам на Марс – само не на есен – рече Маск за време на воведното обраќање на фестивалот „Саут од Саутвест“ во 2013 година.
Маск стана еден од првите инвеститори во Тесла што се соочи со друг проблем што го сметаше за важен: негативното влијание на фосилните горива врз животната средина. Уште во 2006 година, пред да стане извршен директор на компанијата, тој напиша дека ја финансира Тесла за да „помогне во забрзувањето на транзицијата од економија базирана на рударство и согорување на јаглеводороди кон економија базирана на сончева електрична енергија“. Иако Маск продолжи да ја создава најпрофитабилната компанија за електрични возила во светот, таа неодамна се соочи со проблеми бидејќи неговото зголемено мешање во политиката влијаеше на имиџот на брендот и ги збуни инвеститорите.
Дури и компанијата „Досадна компанија“, која Маск ја основа во 2017 година со цел да гради подземни транспортни тунели, е родена од неговата фрустрација од сообраќајните метежи во Лос Анџелес.
– Сообраќајот ме излудува – напиша Маск во декември 2016 година. „Би изградил машина за дупчење тунели и само би почнал да копам…“
Компанијата „The Boring Company“ оттогаш заврши четири функционални тунели во Лас Вегас кои се отворени за јавноста, додека други предложени проекти, како што се тунел за брз сообраќај во Чикаго и хиперлуп помеѓу Вашингтон и Балтимор, се ставени на чекање.
Купувањето на Твитер беше дел од „борбата за иднината на цивилизацијата“ на Маск
Купувањето на Твитер од страна на Маск во 2022 година беше голем потег – вреден 44 милијарди долари, за да се справи со уште еден сложен проблем што го сметаше за важен.
Во средината на пандемијата и немирите за граѓански права, Маск изрази загриженост дека слободата на изразување е под закана. Купувањето на Твитер беше неговото решение.
– Ова е борба за иднината на цивилизацијата – рече Маск на Твитер во 2022 година, откако ја презеде платформата, шест месеци пред да ја преименува во X. „Ако слободата на говорот се изгуби дури и во Америка, единственото нешто што нè чека е тиранијата“.
Маск, исто така, изрази загриженост за иднината на вештачката интелигенција. Тој се судри со извршниот директор на OpenAI, Сем Алтман, околу насоката на компанијата, чија мисија Маск помогна да се дефинира како еден од првите коосновачи: да се развие вештачка општа интелигенција (AGI) на начин што ќе му користи на човештвото. Маск ја гледа вештачката интелигенција како егзистенцијална закана и изјави дека ова е една од причините зошто го основал xAI, стартапот зад Grok Chat, во 2023 година.
„Ќе започнам нешто што ќе го наречам TruthGPT, или вештачка интелигенција што се стреми кон вистината и се обидува да ја разбере природата на универзумот“, изјави Маск за Fox News во 2023 година, додавајќи дека xAI „можеби претставува најдобар пат до безбедност“ и дека „малку е веројатно дека ќе ги уништи луѓето“.
Вештачката интелигенција е исто така дел од официјалната причина зошто Маск го основал Neuralink, компанија што развива мозочни чипови за луѓето да можат да комуницираат со компјутери. Чипот моментално е во фаза на тестирање и го користат мал број пациенти со попреченост, кои го користат за олеснување на комуникацијата, ракување со компјутери или играње видео игри. Маск истакна дека можноста за директно интегрирање на луѓето со машините може да помогне во зачувувањето на човечката контрола врз вештачката интелигенција.
Во подкаст од 2021 година, тој рече дека го основал Neuralink „специфично за да го реши проблемот со симбиозата со вештачката интелигенција, што мислам дека е егзистенцијална закана“.
Решението на Маск за политичките проблеми
Маск можеби нема да може да ја примени истата стратегија за решавање на големи политички предизвици, рече Соненфелд, професор на Јеил и основач на Институтот за извршно лидерство на Јеил.
„Тој е одличен како креатор на технологија и претприемач, но не е добар во пресврти и беше прилично несмасен, ако не и брутално насилен, во односите со владата“, рече Соненфелд.
Преку своите напори во Одделот за владина ефикасност (DOGE), Маск се обиде да го намали она што го опиша како измамничко или прекумерно трошење. Напорите на групата за намалување на трошоците доведоа до масовни отпуштања во федералните министерства – привлекувајќи критики од политичката левица.
Напролет, Маск рече дека DOGE бил ефикасен, иако не до степен до кој очекувал. Намалувањата на трошоците досега не ја достигнаа првичната цел за намалување на федералните трошоци за 2 трилиони долари.
Постојат индикации дека Маск, чии планови за нова партија ја привлекоа поддршката на Марк Кјубан, е подготвен внимателно и намерно да пристапи кон својот последен политички потфат.
Маск во неделата изјави дека иако Американската партија можеби размислува за „поддршка на кандидат за претседател“ во иднина, нејзиниот главен фокус „во следните 12 месеци ќе биде на Претставничкиот дом и Сенатот“.
Соненфелд додаде дека Маск се чини дека нема вештини и дипломатски пристап потребни за изградба на неговата партија и дека реакцијата на многу инвеститори и потрошувачи на неговите политички напори е „претежно негативна“.
– Тој е брилијантен технолог и претприемач кој не ги знае своите граници – а тие постојат – рече Соненфелд.
