Кога млад човек првпат почнува да заработува, финансискиот свет изгледа како лавиринт во кој секој чекор може да биде или голема можност или скапа грешка.
Едно од првите прашања што си ги поставуваат е: дали да штедам или да инвестирам?
На прв поглед, штедењето изгледа како безбедна и логична опција. Отворање штедна книшка, депонирање пари на банкарска сметка и уживање во малиот, но сигурен каматен принос.
Но, економските аналитичари предупредуваат дека во услови на висока инфлација, штедењето самo по себе не е доволно.
„Ако инфлацијата е 7%, а каматата на штедната сметка е 2%, реално губите 5% од вашата куповна моќ секоја година. Тоа е како да ги чувате парите во сеф кој полека се топи“, вели Бојан Краљев, финансиски аналитичар.
Од друга страна, инвестирањето носи потенцијал за поголем профит, но и повисок ризик.
За младите кои штотуку влегуваат во светот на работата, клучно е да разберат дека инвестирањето не значи веднаш да се вложува во криптовалути или ризични акции.
Почетокот може да биде скромен – со инвестициски фондови, државни обврзници или дури и самостојно вложување во личен развој.
„Најдобрата инвестиција што може да ја направи еден млад човек е вложување во своето знаење и вештини. Тоа носи најголем и најсигурен поврат“, нагласува Краљев.
Одлуката помеѓу штедење и инвестирање не треба да биде исклучива. Експертите препорачуваат комбиниран пристап: краткорочно штедење за итни случаи, и паралелно долгорочно инвестирање за идни цели – купување стан, отворање бизнис или пензија.
За почеток, финансиската писменост е најмоќното оружје. Младите треба да научат како да водат буџет, како функционираат финансиските инструменти и да ја препознаат разликата меѓу „добар“ и „лош“ долг.
„Имав 23 години кога првпат добив редовна плата. Наместо да трошам, почнав да одвојувам по 20% месечно и ги вложував во едукативни курсеви. Денес, водам сопствен бизнис. Тоа е најдобрата одлука што сум ја донел“, сведочи Ива Јосифова, млада претприемачка од Куманово.
Во крајна линија, нема „едно вистинско решение“ што важи за сите. Но, клучот е во раното стартување, дисциплината и правилното информирање.
Финансискиот пат започнува со првиот чекор – било да е тоа штедење, инвестирање или двете заедно.
Б.З.М.
