Остриот пад на доларот оваа недела може да биде позначаен отколку што изгледа на почетокот, бидејќи зелената банкнота не одговори позитивно на растечките глобални политички и пазарни тензии, што укажува на тоа дека може да дојде длабока промена во однесувањето на пазарот, пишува колумнистот на „Reuters“, Мајк Долан.
Може да се тврди дека во текот на изминатата недела доларот едноставно ги следеше очекувањата за клучните каматни стапки во САД и пониските приноси на обврзниците. И двете беа погодени од предупредувањата за ретка контракција во претходно непробојната американска економија.
Но, ова беа денови кога Вашингтон започна трговска војна за која долго време се закануваше, поткопувајќи ги регионалните северноамерикански сојузници, а истовремено повлекувајќи се од НАТО поради судбината на Украина. Анксиозноста, напнатоста и неизвесноста се исклучително високи.
Во минатото, доларот обично напредуваше во такви времиња на голем стрес, најмногу затоа што нервозните глобални инвеститори обично бараат ликвидно засолниште во државните обврзници на САД или депозитите во готовина деноминирани во долари за да ја надминат секоја бура.
Ова однесување одамна е познато на валутните пазари како дел од „насмевката“ на доларот или кривата по која се движи неговата вредност. Основната идеја е дека зелената банкнота има тенденција да расте во време на висока инфлација и зголемување на каматните стапки во САД, но и во време на големи геополитички превирања додека светот бара сигурност.
Како што сугерира обликот на „насмевката“, доларот има тенденција да ја намалува вредноста меѓу двете крајности кога сè е мирно и уредно.
Лет кон безбедноста на домашните обврзници е секако на картите на Волстрит оваа недела, со инвеститори кои бегаат од скапите американски акции поради реткиот и ненадеен пораст на стравувањата од рецесија.
Истовремениот пад на доларот во последните денови сугерира дека глобалните инвеститори овојпат многу помалку ги привлекува Америка како рај.
Иако мексиканскиот пезос и канадскиот долар ослабеа по веста за новите американски царини, еврото и јапонскиот јен се искачија на највисоките нивоа од почетокот на годината.
Индексот „DXY“, кој го мери доларот во однос на најтргуваните валути, падна на најниската вредност од почетокот на декември.
И ова барем делумно се должи на фактот што странските инвеститори имаат подобри алтернативи дома, како и на зголемената загриженост за насоката на американската економија и политика.
Европските штедачи и инвеститори – делумно одговорни за пумпање на технолошкиот сектор на Волстрит во речиси балон во последните четири години – можеби едноставно се враќаат во безбедноста на домот.
Благодарение на заканите од американскиот претседател Доналд Трамп, Германија и другите европски земји сериозно разговараат за брзо повторно вооружување. И сега европските инвеститори имаат економски поттик да го оправдаат искористувањето на далеку поевтините вреднувања на акциите на источната страна на Атлантикот.
Дали веќе не е засолниште?
Главниот валутен стратег на „Deutsche Bank“, Јоргос Саравелос, верува дека е тешко да се прецени обемот на глобалното политичко и трговско преиспитување оваа недела.
„Два столба на улогата на Америка во светот се под фундаментален предизвик“, рече тој.
Тој забележува дека највисоката просечна царинска стапка во САД од колапсот на ерата на фиксни девизни курсеви во Бретон Вудс во раните 1970-ти доаѓа во време кога сериозната штета за НАТО ги принудува Германија и Европа да планираат стотици милијарди евра трошоци за одбраната и инфраструктурата.
„Амортизацијата на зелената валута значи дека потенцијалната загуба на статусот на безбедно засолниште на доларот мора да се земе предвид во оваа позадина. Ние не го пишуваме ова лесно“, вели тој.
Најзабележително за Саравелос е распадот на корелацијата помеѓу доларот и ризичните средства, за кои тој вели дека биле основа за изградба на портфолио во изминатата деценија.
Секако, на тимот на Трамп можеби ќе му се допадне погледот на послаб долар. Оваа недела, претседателот повторно ги осуди Јапонија и Кина за „убивање на нивните валути“ за да ги надминат американските трговски ривали.
А администрацијата може дури и да ужива во глетката на зголемените државни обврзници, кои ги намалуваат трошоците за сервисирање на долгот на земјата.
Изгледите за поткопување на глобалната улога на доларот би можеле да се покажат понепријатни – како и сликата на меѓународните инвеститори кои бегаат од Вол Стрит.
Донесена до крајност, изгледите за „Америка на прво место“ дома може да значи крај на „Америка на прво место“ за светските инвеститори.
