Продавниците во Велика Британија се подготвуваат за многу потешка празнична сезона отколку што можеа да замислат пред неколку месеци, пишува Андреа Фелстед за „Bloomberg“.
Додека зголемувањето на платите, умерената инфлација и намалувањето на каматните стапки требаше да придонесат за голем Божик, оптимистичките пораки на владејачката Лабуристичка партија за економијата и зголемувањето на придонесите на работодавачите во новиот буџет предизвикаа дивергенција помеѓу основните показатели и расположението на потрошувачите.
Кризата на трошоците за живот не исчезнаа, сметките за енергија и хипотекарните стапки се сè уште високи, а намирниците се поголем товар за приходите отколку пред пандемијата со Ковид-19.
Се разбира, платите растат побрзо од инфлацијата, така што Британците можат да се пофалат со повеќе расположливи приходи отколку пред една година. Всушност, септември започна силно за трговијата – студеното време ги охрабри Британците да купуваат палта, чизми и џемпери.
Но, постојаното предупредување за „болниот буџет“ од министерката за финансии Рејчел Ривс со текот на времето ги направи потрошувачите понервозни. Индексот на доверба во Обединетото Кралство на „GfK“ нагло падна во септември и дополнително се намали во октомври.
Со потоплите температури во октомври и неизвесноста пред буџетот за следната година, продажбата падна на разочарувачки нивоа.
По изгласувањето на буџетот, загриженоста се сврте кон пазарот на трудот. Зголемувањето на придонесите за социјално осигурување за работодавачите предизвикува многу компании да ја преиспитаат својата работна сила. Сега тие се прашуваат дали ќе можат да продолжат со планираното вработување, дали ќе треба да ги намалат работните часови или да отпуштат работници кога зголемувањето ќе стапи на сила во април.
Ова ги загрижи Британците за големината на зголемувањето на платите што ќе го добијат во 2025-та година и за нивната безбедност на работното место. Вреди да се потсетиме дека една од причините зошто потрошувачките трошења се одржаа на подобро од очекуваното ниво беше кога Британија беше во канџите на кризата на трошоците за живот во 2022-ра и во 2023-та година, беше дека многу луѓе можеа да ги платат повисоките сметки со прекувремена работа. Ова може да биде помалку веројатно сценарио во иднина.
Во исто време, загриженоста дека компаниите ќе ги префрлат дополнителните трошоци на клиентите во форма на повисоки цени може да ја одржат инфлацијата повисока, ограничувајќи го опсегот за намалување на стапките.
Иако довербата на потрошувачите малку закрепна во ноември и декември, овој контекст веројатно нема да биде поволен за трошење, особено за големите, скапи стоки со кои сакаме да се расфрламе за време на празниците. Постојат знаци дека ова го кочи трошењето и пошироко. Јадењето надвор, особено надвор од Лондон и другите големи градови, беше послабо во пресрет на буџетот. Оттогаш почна да покажува знаци на закрепнување, но веројатно сè уште не е толку силно како минатата година.
Апетитот за трошење влијае и на другите купувања, како што е облеката за одмор. Ова предизвикува загриженост кај модните трговци на мало, како што се „Marks & Spencer“, кои се залагаат за сјајот во оваа година. Доколку потрошувачите претходно не купиле светкав фустан, панталони или јакна, најверојатно воопшто ќе се воздржат од тоа.
Додадете го на тоа фактот дека втората сабота во декември – клучен ден за купување и најпрометниот ден во годината за рестораните – беше погодена од бурата Дараг, а Божик нема да донесе сјај што можеби се очекуваше на почетокот на годината.
Алекс Балдок, главен извршен директор на малопродажбата на електроника „Currys“, најдобро ја сумираше ситуацијата кога минатата недела рече: „Потрошувачите во Велика Британија се во подобра позиција отколку пред една година, но ситуацијата не е толку розова како пред шест месеци. Во текот на летото видовме забавување на инфлацијата, очекувано намалување на каматните стапки и зголемување на довербата на потрошувачите. Во последниве месеци, овој напредок е забавен“.
Можеби сепак има зрак светлина
Пореткото јадење надвор доведува до повеќе јадење дома. Ова е добра вест за бакалите како што се „M&S“, „Waitrose“ и „John Lewis“. Наспроти оваа позадина, „Tesco“ и „J Sainsbury“ ги нагласуваат премиум понудите. Овој божиќен „Tesco“ се фокусира на повеќе од 300 од своите најдобри производи, вклучително и десет од колекцијата на домашни оброци на готвачот, во споредба со четири минатата година. Повеќе од половина од празничниот асортиман на германскиот ланец „Aldi“ ќе биде премиум производот „Specially Selected“.
Друга надеж е дека потрошувачите ќе се смират и ќе си дозволат да се грижат за пазарот на труд до јануари. Во спротивно, групата џуџиња во рекламниот синџир „Asda“ ќе мора да го спаси не само Божик, туку и сезонската продажба на британските трговци.
