Урбанизацијата на Скопје добива алармантни размери. Борбата за секој квадратен метар стана главен двигател на пазарот за недвижности, што доведе до сериозни компромиси во безбедносните стандарди при градбата на новите згради.
Последниот инцидент во скопската населба Чаир, каде пожар зафати една станбена зграда, уште еднаш го издигна прашањето за непланската и неконтролирана градба, која носи сериозни ризици по животите и имотот на граѓаните.
Пожарот во Чаир, кој се гаснеше цели 30 часа и кој за среќа не заврши со жртви, но нанесе значителна материјална штета, покажа колку се кревки темелите на многу новоизградени згради во градот.
Сведоци сме на тоа дека повеќето од новите објекти не ги задоволуваат основните стандарди за противпожарна заштита, што укажува на системска слабост во контролата на градбата и почитувањето на регулативите.
„Со оглед на тоа што урбанизацијата во Скопје зема замав, сведоци сме на многу неплански и нестручно изведени градежни проекти. Инвеститорите често го жртвуваат квалитетот на градбата за да заработат повеќе, додека институциите кои треба да вршат контрола не ги спроведуваат правилно законите. Пожарот во Чаир е уште еден доказ дека безбедноста на станарите се става на второ место пред профитот“, изјави градежен експерт од Скопје.
Според нашиот соговорник, постојат неколку основни фактори кои придонесуваат за овие проблеми.
Еден од најзначајните е недоволната контрола врз примената на материјалите за градба, како и фактот дека често се користат евтини материјали кои не се соодветни за градба на повеќекатници.
„Пожарната безбедност е многу поскапа ако се почитуваат сите меѓународни стандарди. Затоа многу инвеститори одлучуваат да заштедат на тие сегменти, а тоа е огромен ризик по безбедноста“, додава тој.
Дополнително, според градежните регулативи, секоја новоизградена зграда треба да има соодветен систем за евакуација и противпожарни излези, но истражувањата покажуваат дека во многу случаи тие не се во функција, или се изведени половично.
Населбата Чаир е само еден пример од многуте населби во Скопје каде се гради без контрола. Преголемата урбанизација, без соодветно планирање и почитување на законите, води до пренатрупаност на просторот, недоволно паркинг места, слаба инфраструктура и најважно – згради кои се потенцијални замки за станарите.
Со секој нов изграден објект, без осигурани безбедносни стандарди, ризикот за вакви трагедии значително се зголемува.
Скопје се наоѓа на пресвртница кога станува збор за урбанизацијата. Пожарот во Чаир мора да биде аларм за сите надлежни институции, за да се застане на патот на непланската градба и да се воведе построга контрола врз изведбата на новите згради. Време е профитот да не биде поважен од безбедноста на луѓето.
Б.З.М.
