Што треба да се направи со неможноста на Германија да се извлече од нејзините економски тешкотии? Најголемата европска економија во најдобар случај забележа нула раст во поголемиот дел од последните две години, а индустриските нарачки продолжуваат да се намалуваат, со мали знаци за закрепнување. Посебно обесхрабрувачки е тоа што германската деловна доверба се влошува, со барометарот на очекувањата на институтот „Ifo“ во јули блиску до најниските достигнувања за време на блокадите. Слабоста на германската економија е вистинска дилема за Европската централна банка (ЕЦБ), пишува Маркус Ешворт за „Bloomberg“.
Економијата на Франција исто така се бори, со производствен „PMI“ исто така длабоко во пад на 44,1 поени во јули. Во исто време, јужните економии на Шпанија, Португалија и Грција покажуваат ветувачки знаци на раст.
Сето ова претставува загатка за ЕЦБ. Управниот совет на централната банка се обидува да објасни дека е далеку од сигурно дали јунското намалување на стапката од 25 базични поени на 3,75% ќе биде проследено со второ намалување на следниот состанок на 12-ти септември. Премногу агресивното ублажување на политиката би можело повторно да ја запали инфлацијата, која останува тврдоглаво висока во услужниот сектор. Поставувањето монетарна политика за 20 одделни земји е доволно тешко во најдобро време, а кога има толку широка економска дивергенција, тоа е рецепт за неединство.
Економскиот модел на Германија добива удар од двете насоки, со прекин на снабдувањето со евтина руска енергија токму кога нејзиниот главен извозен пазар, Кина, падна во голем пад. Германија веќе беше во рецесија кога ја погоди пандемијата, но нејзините енергетски интензивни индустрии, како што се фармацевтските производи и автомобилскиот сектор долго време се бореа. Индустриското производство забави на четиригодишното ниско ниво во мај, а половина од падот од речиси 7 проценти од 2019-та година е цикличен и може да закрепне со текот на времето, според анализата на „Bloomberg Economics“. За жал, барем половина од ова намалување е структурно и можеби нема да може да се надомести.
Германската автомобилска индустрија се соочува со дополнителна загатка бидејќи мора да направи транзиција од познатата доминација на моторот со внатрешно согорување кон производство на електрични возила, исто како што Кина е подготвена да го преплави глобалниот пазар. Индустриските гиганти како „BASF“, „Mercedes-Benz Group“ и „Volkswagen“ објавија послаби од очекуваните прогнози минатиот квартал. Олабавувањето на монетарната политика не може да го реши стратешкиот ќорсокак на транзицијата кон нула емисии на јаглерод. Понатамошниот пораст на инфлацијата може да ја влоши ситуацијата многу.
Германија има една предност што ја нема нејзиниот сосед Франција – силно фискално досие, со сооднос долг кон БДП од 64 проценти значително понизок од 112-те проценти со кои мора да се бори Париз. Значи, можеби зголемувањето на домашните инвестиции би можело да помогне?
Германската влада експлицитно го запиша во законот правилото „црна нула“, должничка сопирачка специјално дизајнирана да ги балансира трошоците за задолжување. Згора на тоа, нејзините претставници во ЕЦБ обично се меѓу најјастребите кога станува збор за поставување политика. Дали германските функционери можат да го променат своето размислување во светлината на тешкотиите или дали нешто во економијата мора прво да се скрши?
Другата страна на паричката на еврото е импресивното постпандемиско закрепнување на јужните европски земји, кое првично беше предводено од туризмот, а сега се шири во пошироката економија. Грција е симбол на овој тренд со најимпресивно закрепнување. Но, Шпанија, четвртата по големина економија во еврозоната, која забележа раст од 2,5% минатата година и 0,8% во првиот квартал, што е нејзино најсилно квартално остварување во последните две години, најмногу се истакнува. Бидејќи растот на потрошувачките цени повторно се забрза до 3,6%, земјата може да стане потенцијална опасна зона за инфлацијата во еврозоната.
ЕЦБ долго време беше обвинета дека донесува одлуки за монетарната политика во корист на Германија, придружени со брзи итни мерки за спасување на потрошливите периферни земји. Сега ситуацијата е сосема спротивна, но на медитеранските земји едвај би им пречело доколку се ублажи перцепираниот амбиент за казнени каматни стапки во последните две години.
Со оглед на тоа што растот на потрошувачките цени се покажа донекаде тврдоглав на 2,5% во јуни, ЕЦБ мора внимателно да се држи до својот единствен мандат за забавување на инфлацијата до нејзината среднорочна цел од 2%. Но, не може да ја игнорира економската криза во поранешниот индустриски мотор на блокот. Како што ќе ја донесат својата следна одлука во септември, централните банкари може исто така да одлучат дека потребата да се обидат да го спасат германскиот раст ја надминува опасноста од пораст на цените.
