Срамота е што моравме да чекаме инвестициските аналитичари да ги објаснат ефектите од трговските планови на Доналд Трамп кога кампањата на Џо Бајден треба да го прави тоа секој ден во трката да биде следниот претседател на САД, пишува американскиот уредник на „Financial Times“, Едвард Лус.
Дека влијанието на Трамп врз американската демократија доминира во умот на Бајден е природно. Но, тоа го менува она за што се грижат повеќето гласачи. Заклучокот, според „Moody’s Analytics“, е дека политиките на Трамп ќе предизвикаат рецесија до средината на 2025-та година. Невработеноста и инфлацијата ќе се зголемат. Најмногу ќе страдаат луѓето од долната половина на приходната група во САД.
Но, ова прикажува само половина од перспективите. „Moody’s“ ја засноваше својата прогноза на долгогодишниот план на Трамп за воведување царини од 10 отсто на целиот увоз и 60 отсто на стоки од Кина. Таквите давачки ќе бидат скапи. Просечното семејство би плаќало 1.700 долари годишно по повисоки цени, според Институтот за меѓународна економија Петерсон.
Портпаролката на Републиканската партија инсистираше на тоа дека тоа се лажни вести.
„Идејата дека тарифите се данок за американските потрошувачи е лага што ја туркаат надворешни извори и Кинеската Комунистичка партија“, рече таа. Републиканците дојдоа во полн круг – сега е комунистичко да се расправаме за трговијата.
Но, демократите не заостануваат. Двете големи точки на консензус во САД денес се дека глобализацијата е токсична и дека Америка е во конкуренција на нулта сума со Кина. Тоа делумно го спречува Бајден целосно да се спротивстави на плановите на Трамп за трговска војна. Но, Трамп постојано му олеснува на Бајден. Во јуни, поранешниот претседател наведе „апсолутна царинска политика“ во која увозните давачки целосно ќе го заменат данокот на доход.
Невозможно е да се постигне оптимална тарифа која компензира за елиминирање на даночните приходи. Колку е поголема нејзината стапка, толку е поголема трговската фрустрација. Ситуацијата би била како куче да си ја брка сопствената опашка. Економската цена на враќањето на фискалната политика од 19 век ќе падне во голема мера на работничката класа и нејзините семејства – типот на луѓе кои се повеќе се свртуваат кон Трамп. Корисници би биле богатите, кои плаќаат многу помал дел од својот приход за стока. Студијата на „Moody’s“ за ова сигурно би предвидела економска депресија.
Дополнително на последниот план на Трамп е „целосното исклучување“ од Кина за кое се водеше кампања на Роберт Лајтајзер, поранешен трговски претставник на Трамп и веројатно неговиот следен секретар за финансии. Следен е планот на Трамп да го замени Џеј Пауел како претседател на Федералните резерви на САД. Сето ова води до повисоки трошоци за задолжување, забрзување на инфлацијата и одлучувачка промена кон деглобализација. Накратко, Трамп претставува сè поголема цел за Бајден да „пука“.
Се поставува прашањето што би значел вториот мандат на Бајден за глобалната економија. Американскиот претседател допрва треба да ја каже разликата помеѓу „намалување на ризикот“ и „разделување“. Причината е што линијата е толку тешко да се повлече. Ако кинескиот трговски суфицит теоретски би можел да се инвестира во воената машина на Пекинг што се шири, тогаш зошто да застанеме на полупроводници и технологии за вештачка интелигенција? Сè додека Бајден не постави појасни параметри, ќе биде тешко да се постигне заеднички став со ЕУ за Кина.
Накратко, и Бајден и Трамп ветуваат иста цел. Но, Трамп би го достигнал со скокови и граници. Иронијата на неговата позиција е што тој е кандидатот кој ветува дека ќе стави крај на американското учество во „вечните војни“ во Украина и во Појасот Газа, а можеби дури и ќе размисли за напуштање на Тајван – иако е невозможно да се предвиди каде неговиот темперамент ќе го одврати. Сепак, неговите планови да се ослободи од глобалната економија би го направиле поверојатен конфликтот со Кина.
Предноста во студената војна што се развива е што Кина е длабоко вградена во глобалната статус кво. За споредба, САД имаа мала економска моќ против Советскиот Сојуз за време на првата Студена војна. Недостаток во денешната надворешна политичка дебата е тоа што малкумина ги истакнуваат придобивките од одржувањето на американското влијание врз Пекинг. Фокусот е ставен на обемот и брзината на откачувањето од Кина. Во овој поглед, Трамп е многу уништувач.
Она што го знаеме за плановите на Трамп е дека тие ќе предизвикаат рецесија. И она што мислиме дека ќе биде во силно искушение да го направи може да доведе до депресија. Економските последици од Трамп би биле катастрофални, но геополитичките би можеле да бидат уште полоши. Америка на Бајден лази кон студена војна со Кина, а Трамп го прифаќа кошмарот. Најдоброто што Бајден може да го направи за својата кампања е да покаже што би значело за средната класа, заклучува Лус.
