Време е оваа војна да заврши, изјави американскиот претседател Џо Бајден, повикувајќи го Хамас да го прифати новиот израелски предлог за прекин на насилството во Газа. Хамас рече дека позитивно гледа на предлогот.
Ова е одлучувачки момент, посочува американскиот претседател. Предложениот план би имал три фази: ќе започне со шестнеделен прекин на огнот, повлекување на израелската армија од населените области на Газа и интензивирање на испораката на хуманитарна помош. Во втората фаза Хамас би ги ослободил преостанатите заложници во замена за заробените Палестинци. Третата фаза ќе се однесува на траен прекин на непријателствата и голем план за обнова на Газа со меѓународна помош.
„Ова е навистина одлучувачки момент. Хамас вели дека сака прекин на огнот. Овој предлог е можност за нив да докажат дали навистина го мислат тоа“, рече Бајен во говорот во Белата куќа во петокот. Невообичаено е тој детално да го објави планот бидејќи САД сакаат да избегнат неточни делови да протекуваат во јавноста за време на преговорите.
Прекинот на огнот ќе овозможи испорака на повеќе хуманитарна помош, со 600 камиони дневно. Генералниот секретар на ОН Антонио Гутереш ја поздрави најновата иницијатива на американскиот претседател, велејќи дека светот видел премногу страдања и уништувања во Газа и дека е време тоа да се запре.
Американскиот државен секретар Ентони Блинкен во петокот телефонски разговарал со министрите за надворешни работи на Саудиска Арабија, Турција и Јордан за предлогот да се постигне итен прекин на огнот и ослободување на заложниците, пренесува Ројтерс. Блинкен се обидува да добие поширока поддршка, а CNN најавува дека ќе продолжи со дипломатските напори за постигнување примирје во текот на викендот.
Но, проблемот е Нетанјаху. Претседателот Бајден рече дека некои Израелци, вклучително и официјални лица, најверојатно ќе се спротивстават на предлогот.
„Го повикав раководството во Израел да застане зад овој договор, без оглед на политичкиот притисок“, рече Бајден директно обраќајќи му се на израелскиот народ. „Ми треба вашата помош. Секој што сака мир сега мора да го крене својот глас и да им даде до знаење на лидерите дека треба да го прифатат овој договор. Работете на тоа да го направите вистински, да трае и да создадете подобар од трагичен терористички напад и војна за иднината“, рече тој.
Бајден посочи дека Хамас претрпел толку многу загуби што нема да може да повтори напад како оној на 7 октомври, што е сигнал за Израелците дека Вашингтон смета дека војната е завршена, наведува Би-би-си. Тоа беше можеби најдалеку што Бајден отиде за да му сигнализира на Израел дека неговите наведени цели за операцијата во Газа се исполнети и дека дојде време да се прекинат борбите како дел од договорот за заложници.
Но, израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху инсистира дека војната нема да заврши додека не ги постигне сите свои цели, а тоа се враќање на сите заложници и уништување на воените и управувачките способности на Хамас. Американските конгресмени во петокот официјално го поканија Нетанјаху да се обрати во Конгресот во Вашингтон. Хамас, од друга страна, рече дека е подготвен „позитивно и конструктивно“ да пристапи кон секој предлог за траен прекин на огнот, под услов Израел „да ја изрази својата експлицитна посветеност на тоа“. Предлогот беше проследен до Хамас преку посредник од Катар.
Американскиот претседател Џо Бајден се соочува со зголемени критики за неговата поддршка за Израел додека се зголемува бројот на цивилни жртви во Газа. Повеќе од 36.000 цивили се убиени во Газа од почетокот на нападот, според Хамас. Пред тоа, на 7 октомври, Хамас изврши напад врз Израел, при што беа убиени 1.200 луѓе, а зема 252 заложници.
Според Бајден, првата фаза би траела шест недели и ќе вклучува повлекување на израелските сили од сите населени области на Газа и „ослободување на голем број заложници, вклучувајќи жени, постари лица, ранети, во замена за ослободување на стотици палестински затвореници“. Втората фаза треба да овозможи „ослободување на сите преостанати живи заложници, вклучително и војници“. Сè додека Хамас ги исполнува своите обврски, привремениот прекин на огнот ќе стане „траен прекин на непријателствата“, рече Бајден.
Помалку од еден час откако Бајден го детализираше предлогот, израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху одговори дека нема да ја прекине војната додека Хамас не биде поразен.
„Израелската влада е обединета во својата желба да ги врати нашите заложници што е можно поскоро и работи на постигнување на таа цел“, се вели во соопштението на Кабинетот на премиерот.
„Затоа, премиерот го овласти преговарачкиот тим да претстави план за постигнување на оваа цел, инсистирајќи дека војната нема да заврши додека не се постигнат сите нејзини цели, вклучително и враќањето на сите наши заложници и елиминацијата на армијата на Хамас и влада“. Нетанјаху постојано нагласува дека војната мора да продолжи додека Хамас не биде уништен.
Израелскиот предлог од четири и пол страници беше доставен до Хамас во четвртокот навечер, изјави висок претставник на американската администрација, и тесно се совпаѓа со она што Хамас го предложи пред неколку недели. Нерамномерните преговори меѓу Израел и Хамас за ослободување на заложниците беа прекинати пред три недели.
