Откако палестинскиот Хамас го нападна Израел во октомври минатата година, а Израел возврати со одмазда во Газа што трае до денес, Блискиот Исток се разгоре, заканувајќи се дека регионалната криза ќе ја претвори во глобална криза.
На почетокот на оваа година ситуацијата дополнително ескалира со нападите на Хутите од Јемен врз танкери со нафта и стоки во Црвеното Море, кое е крвотокот на глобалниот поморски транспорт.
Нова епизода од ескалацијата на блискоисточната криза се случи оваа недела кога тројца американски војници загинаа, а триесет други беа ранети во ноќен напад со беспилотно летало врз американската воена база во Јордан. Светот сега трескавично го чека одговорот на САД, пред се поради сомнежот дека зад нападот стои Иран.
Поради сето ова светот и нашиот регион се загрижени за цените на енергенсите.
Логичното и лаичко прашање што се поставува е: Дали ни се потребни диви цени на горивото и природниот гас? Сепак, енергетски експерти велат дека и покрај се нема потреба од паника.
„Граѓаните треба да се смират. Ако кризата на Блискиот Исток остане во постоечките рамки, ништо драматично не треба да се случи, барем што се однесува до цената на нафтата и нафтените деривати. Со природниот гас ситуацијата е посложена и потешко е да се предвиди движењето на неговата цена“, изјави хрватскиот енергетскиот аналитичар.
Дестабилизацијата на Блискиот Исток влијае на поскапувањето на суровата нафта, што потоа влијае и на зголемувањето на цените на нафтените деривати во сите земји, вклучително и во регионов. Но експертите нагласуваат и дека оваа врска е индиректна.
Иако сегашните поскапувања изгледаат големи – нафтата од типот „брент“ поскапе од 75 долари пред еден месец на 82 долари за барел – додека во времето на Парискиот договор за климатски промени во 2015 година, таа беше дури и над 120 долари за барел.
„Берзантското тргување со енергетски производи, колку што носи свои ризици, сепак ги штити клиентите од големи поскапувања во случај на неочекувани геополитички нарушувања. Покрај тоа, сите земји се заштитуваат од овие нарушувања со создавање стратешки резерви на нафта и гас. Овие механизми беа воспоставени токму за да се спречат големи скокови на цените како пред 50 години кога, за време на војната меѓу Израел и арапските земји, цената на нафтата порасна не четири отсто, туку четири пати! И остана на тоа ниво уште 10 години“, објаснуваат експертите.
Грозданиќ смета дека најважно е што снабдувањето со нафта и нафтени деривати се уште функционира.
Цените не треба да растат доколку кризата на Блискиот Исток не ескалира. Тоа значи дека вака ќе биде ако Иран не се меша и ако Израел не го нападне Либан. Во тој случај цените треба да бидат во границите од минатата година.
