Новиот аргентински претседател успеа сосема неочекувано да победи на изборите од позиција на целосен аутсајдер, но сега му претстои уште потешка задача – да ја опорави пропаднатата економија.
Новиот претседател на Аргентина, Хавиер Милеј, има за цел да ја долариизира земјата: Ќе го укине пезосот и ќе го воведе американскиот долар. Иако планот звучи лудо, во сегашните услови можеби е најпаметната опција за Аргентина.
Милеј, кој мавташе со моторна пила на изборните митинзи и го доби прекарот „Лудакот со моторката“, ветувајќи дека ќе ги намали огромните државни трошоци, наскоро ќе ја преземе земјата.
„Нашиот пезос веќе не се користи ниту за чистење на тоалети“, извикуваше десничарскиот популист за време на кампањата и најави укинување на централната банка и доларизација на земјата. Економистите се прашуваат дали ова е навистина добра идеја.
Инфлацијата во Аргентина е меѓу највисоките во светот. Таа достигна рекордни 143 проценти, а претходната година беше 88 проценти. На растот на цените нема крај, а порастот на инфлацијата го поттикнува брзиот пад на вредноста на аргентинскиот пезос: локалната валута е во слободен пад во однос на доларот. Официјалниот курс е 350 пезоси за долар, додека на црниот пазар еден долар плаќа колку илјада пезоси.
Укинувањето на пезосот и воведувањето на доларот како замена за националната валута ќе го прекине магичниот круг, а втората по големина економија во Јужна Америка ќе има реална шанса да ја врати инфлацијата под контрола.
Доларизацијата во Аргентина веројатно би била поедноставна отколку на друго место. Барем тоа е заклучокот на Улрих Лојхтман, експерт за девизен курс во Комерцбанк. Тој укажува дека аргентинската централна банка има доволно резерви во долари и може да ги подмири сите обврски во пезоси без да влијае на стандардот и економијата.
Во случајот со Аргентина, вообичаените практични проблеми со доларизацијата се чини дека се податливи. Меѓутоа, работите би можеле да изгледаат поинаку кога станува збор за монетарната политика.
Со воведувањето на доларот, Аргентинците не само што би добиле постабилна валута, туку и би се „предале“ на американската централна банка ФЕД.
Монетарната политика на ФЕД во иднина би имала влијание врз аргентинската економија, а американските банкари не би се грижеле многу за интересите на Аргентина и нејзините специфични проблеми, како што смета Милеј.
Економската професија, наместо да воведе друга валута, за големите земји во неволја како Аргентина, предлага зголемување на каматните стапки, намалување на задолжувањето и намалување на паричната маса. Бидејќи референтните каматни стапки во таа земја се веќе на 133 отсто, опцијата брзо исчезнува.
Зголемените цени ги исцрпуваат платите и заштедите, а двајца од пет Аргентинци живеат под прагот на сиромаштија. Летот од пезос до долар е практично незапирлив, а владините субвенции кои се делат низ годините доведоа до огромен буџетски дефицит, финансиран, погодувате, со печатење пезоси.
