Додека централните банки се борат да ја намалат инфлацијата, конфликтот на Блискиот Исток меѓу Израел и Хамас може да доведе до нејзин пораст, предупреди Меѓународниот монетарен фонд (ММФ).
Алфред Камер, директор на Европскиот оддел на ММФ, за време на прес-конференцијата во Брисел по повод презентацијата на новиот извештај „Регионални економски перспективи за Европа“ посочи дека конфликтот меѓу Израел и Хамас веќе влијаел на цените на енергијата, што може да ја зголеми и инфлацијата воопшто во Европа. Тој рече дека првичното влијание врз цената на нафтата сега е целосно обратно, а цената на природниот гас е зголемена за десет проценти.
„Конфликтот досега имаше ограничено влијание врз цените во европските економии, а понатамошното влијание ќе зависи од неговото времетраење и интензитет. Ако вака продолжи, неговото влијание врз Европа ќе остане ограничено. Што се однесува до цените на енергијата, некои цени се зголемија, но не драстично“, изјави за Еуроњуз директорот на Европскиот оддел на ММФ.
Мал раст во 2023 година и слабо закрепнување во 2024 година
Камер на средбата во Брисел зборуваше и за можноста од техничка рецесија во еврозоната.
„Во нашите проекции не предвидуваме рецесија во еврозоната. Гледаме бавен раст во 2023 година и слабо закрепнување во 2024 година“, рече тој.
Тој, исто така, истакна дека континентот ја преброди пандемијата Ковид-19 и енергетскиот шок предизвикан од војната во Украина подобро од очекуваното.
„Растот се забавува оваа година, делумно поради тоа што централните банки ги зголемија каматните стапки за да се борат против високата инфлација предизвикана од наглиот раст на цените на енергијата и храната, рече Камер.
Тој додаде дека економскиот раст е забавен поради геоекономската фрагментација и високата цена на енергијата.
„Тоа е само додаток на претходните забавувачи, како што се нискиот раст на продуктивноста и стареењето на работната сила. Зелената и дигиталната транзиција претставуваат дополнителни предизвици. Сето ова доаѓа откако ќе се исцрпат постојните фискални бафери“, додава Камер.
Регионални економски перспективи за Европа
Овие предизвици се главната тема на новиот извештај на ММФ „Регионални економски перспективи за Европа“, објавен денеска.
„Има постепен пад на инфлацијата. Се очекува растот во регионот севкупно да забави до 1,3 отсто во 2023 година од 2,7 отсто минатата година и да се зголеми на 1,5 отсто во 2024 година. Во напредните европски земји, економиите ориентирани кон услугите ќе закрепнат побрзо од оние со релативно поголеми производствени сектори, кои се соочуваат со мала надворешна побарувачка и се поизложени на високи цени на енергијата“, се вели во извештајот на ММФ.
Слично, во извештајот се наведува дека економијата на пазарите во подем ќе доживее поблаго закрепнување во 2024 година. Сепак, степенот на закрепнување ќе варира од земја до земја, во зависност од енергетскиот интензитет на производството, ориентацијата на услужниот сектор и, особено за најисточните земји, нарушувањето на трговските односи со Русија.
Извештајот, исто така, нагласува дека монетарната политика се приближува кон крајот на својот циклус на затегнување и дека се предвидува умерена фискална консолидација за 2023 година, која ќе продолжи во 2024 година.
„Иако силната американска економија е важна поддршка за глобалната побарувачка, послабата активност во Кина, дополнителниот раст на цените на суровините и материјализацијата на ризиците за финансиската стабилност се значајна закана за растот. Заострената монетарна политика ги зголеми цените на кредитите и ги ослабна билансите на недвижностите на домаќинствата и претпријатијата. Иако банкарските бафери се од витално значење, тие би можеле да бидат затегнати од ненадејни негативни сценарија“, се вели во нивниот извештај.
Понатаму, ММФ вели дека проектираното закрепнување на реалните приходи и „сеуште силните пазари на труд“ ќе го забават темпото на дезинфлација – и дека повеќето земји не се очекува да ги постигнат целите на инфлацијата пред 2025 година.
„Одржливиот раст на номиналната плата над стапката на инфлација и растот на продуктивноста е клучен ризик за дезинфлацијата, особено во пазарните економии во Европа.
