Во енергетскиот сектор, во 2023 година, фокусот дефинитивно ќе биде ставен на безбедноста на снабдувањето и цените на нафтените деривати, додека енергетската криза ни покажа дека, понекогаш, достапноста на енергија може да стане поважна од одржливиот развој и екологијата. Затоа што нема развој без енергија. А заштитата на животната средина секако треба да стане принцип на кој се инсистира, за чие неисполнување се казнуваат загадувачите.
Веќе не зборуваме за транзиција на зелена енергија, туку за одржлива транзиција, која е предуслов за одржлив развој на економијата со обезбедување на доволни количини на извори на енергија кои не ја загадуваат околината. Заштедите на енергија, првенствено природен гас и електрична енергија, како и енергетската безбедност се во фокусот на јавноста – пред се европските.
Навистина, бавниот економски раст, галопирачката инфлација и високата задолженост го достигнаа нивото на проблеми кога од економската сфера се прелеваат во општествено-политичката сфера. Факт е дека синџирите на снабдување беа столбовите на стабилноста на нашиот релативно нормален и мирен живот, а сега тие се тресат во земјотрес што предизвикува поскапување на сите стоки. Како што се потребни поголеми издвојувања, т.н „евтините“ пари ги зголемуваат долговите на земјите, но и нивните економии и самото население. Тоа го поткрепува и зачудувачкиот податок дека долговите ширум светот достигнаа речиси 300 илјади милијарди долари, што е повеќе од 350% од светскиот БДП.
Во анализата на Европската централна банка, според оптимистичкото сценарио, економијата на еврозоната би можела да стагнира во следните шест месеци, додека според песимистичкото сценарио, бруто-социјалниот производ на таа економска област нагло би опаднал. Како што е познато, европските земји се соочени со драстично поскапување на енергенсите и за компаниите и за домаќинствата. Отежнувачка околност е и тоа што Германија најверојатно ќе мора привремено да го намали или запре извозот на струја во другите земји од Европската унија за да спречи нарушување на сопствената електрична мрежа.
Што се однесува до гасот, ситуацијата е само малку поповолна: поради екстремно топлите денови во текот на оваа зима, складиштата на гас низ Европа се во просек полни околу 85-90% и повеќето земји гарантираат снабдување со гас и топли домови до крајот на оваа грејна сезона. Сепак, веќе може да се слушнат стравувања за претстојната година и полнење на складиштето за гас пред следната зимска сезона.
Иако годината беше полна со предизвици (поточно, проблеми), енергетските компании остварија големи профити. Но, додека заработуваа, почнаа да се соочуваат со проблеми со кои досега не се соочиле, а тоа се стабилноста на снабдувањето со сурова нафта, идните инвестиции во производството, како и прашањето дали во иднина ќе има доволно деривати. Од одговорите на овие прашања ќе зависи идната перспектива на светскиот пазар на нафта. Имено, Русија повеќе не ја продава (или е спречена да ја продава) својата нафта на повеќето европски земји и затоа ги пренасочува сите синџири на снабдување кон моќните земји од Азија гладни за енергија. Од друга страна, извесно е дека за Европа е завршена ерата на евтини извори на енергија, барем привремено. Стабилноста на снабдувањето со енергија и диверзификацијата на изворите на снабдување стануваат клучни прашања, особено кога ќе се земе предвид дека од 5 февруари во Европа ќе стапи на сила забраната за увоз на нафтени деривати од Русија.
