29 март, 2024
ПочетнаЕКОНОМИЈАПазарот на недвижности во Шведска е пред колапс

Пазарот на недвижности во Шведска е пред колапс

Високата инфлација и зголемените трошоци за задолжување влијаеле на значителен пад на вредноста на недвижностите ширум светот, а една од најпогодените земји од овој проблем е Шведска, пренесува „Блумберг“.

По децении бум на недвижности поттикнат од евтини кредити и недостиг на станови, Шведска сега се соочува со остар пад на пазарот на недвижности што се заканува да го продлабочи претстојниот економски пад.

Цените на куќите се намалени за дури 12 отсто од својот врв на почетокот на оваа година, а кога ќе се прилагодат за сезонските варијации, тој пад изнесува дури 15 отсто. Доколку продолжат овие трендови, реалниот пад на цените би можел да ги надмине 20 отсто предвидени од експертите.

Пазарот на недвижности минува низ „драматични промени“, вели Аника Винс, водечки економист на Нордеа банк.

Двојниот удар на зголемените животни трошоци и падот на вредностите на куќите ги поттикна потрошувачите да ги намалат своите трошоци, создавајќи дополнителни проблеми. Шведска сега е изложена на ризик да западне во најлошата рецесија од сите 27 земји кои ја сочинуваат Европската унија.

Нордиската земја не е сама во своите станбени проблеми. Откако се зголемија за време на пандемијата, зголемувањето на каматните стапки донесени од централните банки за борба против инфлацијата предизвикаа пад на глобалните вредности на средствата.

Голем број на некогаш просперитетни пазари на домување, вклучително и канадскиот, австралискиот и новозеландскиот, сега се во пад, а повеќе од десетина развиени економии се или во пад на пазарот на домување или наскоро ќе бидат, пренесува Блумберг“.

На оваа поскромна средина се прилагодуваат и експертите за недвижнини. Во Стокхолм, каде што регулираниот пазар за изнајмување значи дека апликантите понекогаш треба да чекаат деценија и половина за да добијат стан, што доведува до тоа многу потенцијални изнајмувачи да станат купувачи наместо тоа, агентот за недвижности Ема Холст вели дека бројот на постигнати зделки е значително намален.

„Веќе не го продавате секој имот по првото гледање, како порано“, вели Холст, која работи во центарот на Стокхолм.

Куќите сега ги чекаат купувачите речиси трипати подолго од пред една година.

Податоците обезбедени од Boli, страница за огласи за недвижнини, управувана од хипотекарниот заемодавач SBAB, се добар показател за падот на некогаш просперитетниот пазар на недвижнини во Шведска, со тоа што огласите сега остануваат на локацијата двојно повеќе од пред една година.

Куќите во Стокхолм беа наведени во просек по 40 дена во ноември, што е драстично помалку од 15 дена во текот на претходната година. Во најјужниот регион на земјата, Сканија, времетраењето на огласите се зголеми на 53 дена, во споредба со 18 една година порано.

Додека многу земји во ЕУ се борат со слични проблеми, шведскиот пазар на станови е меѓу најранливите. Околу 64 отсто од луѓето во 10-милионската земја поседуваат свои домови, но повеќето немаат долгорочни хипотеки со фиксна стапка, што ги прави ранливи на промените на каматните стапки.

По серијата зголемувања на каматните стапки од страна на шведската централна банка, економистите сега најмногу се плашат од падот на потрошувачката. Долгот на домаќинствата е повеќе од 90 отсто од бруто домашниот производ на Шведска, што значи дека повисоките трошоци за задолжување ќе имаат сериозно влијание врз потрошувачката. Ова веќе почнува да се случува: продажбата на мало паѓа, а растот на кредитирањето забавува.

Нема позитивни сигнали од домашната економија, особено не од домаќинствата или од станбениот пазар“, рече Винстова.

Доколку инфлацијата продолжи да се забрзува, ситуацијата на пазарот на недвижности може да стане уште потешка. Се шпекулира дека тековната инфлација би можела да ја натера шведската централна банка да ја зголеми каматната стапка од 2,5 на над 4,5 отсто.

Доколку дојде до такво агресивно заострување, тоа може да доведе до дополнителни 10 отсто пад на вредноста на имотот, изјави за Блумберг Хелена Борневал, економист во „Свенска Ханделсбанкен“.

НАЈНОВИ ВЕСТИ

ХОРОСКОП