На светските берзи цените на акциите паднаа минатата недела, бидејќи инвеститорите не сакаат да ризикуваат пред одлуките на американската и европската централна банка за каматните стапки, додека на најголемите светски економии им се заканува рецесија.
На Волстрит, Dow Jones минатата недела се лизна за 2,8 отсто, на 33.476 поени, додека S&P 500 падна за 3,4 отсто, на 3.934 поени, а индексот Nasdaq падна за 4 отсто, на 11.004 поени.
На пазарот владее неизвесност бидејќи инвеститорите стравуваат дека американската економија ќе западне во рецесија следната година, со оглед на агресивното зголемување на каматните стапки на ФЕД оваа година.
На ова деновиве предупредија претставници на неколку од најголемите банки и многу аналитичари.
Според нив, прашање е само дали рецесијата ќе биде плитка или подлабока.
Ова е последица на високата инфлација, поради што ФЕД од почетокот на годината агресивно ги зголемува клучните каматни стапки.
Но, во октомври и ноември, индексот S&P 500 се зголеми за речиси 14 отсто, намалувајќи ги загубите од годината до датумот, бидејќи инвеститорите се надеваат на забавување на темпото на зголемување на каматните стапки.
Последниот состанок на ФЕД оваа година ќе се одржи следната недела, а по серијата покачувања на каматните стапки за 0,75 отсто, пазарот проценува дека челниците на централната банка ќе ги зголемат каматните стапки за 0,50 процентни поени.
Но, според неколку неодамнешни економски показатели, намалувањето на инфлациските притисоци не оди толку брзо како што се надеваа инвеститорите.
Значи, клучните прашања остануваат отворени: до кое ниво ФЕД ќе ги зголеми каматните стапки во целост – на 4,75 или 5,00 проценти – и колку долго ќе остане на тие нивоа.
Во моментов клучните каматни стапки се во опсег од 3,75 до 4 отсто, што е највисоко ниво од почетокот на 2008 година.
„Пазарот мора да се прилагоди на фактот дека преминуваме од економија заснована на стимулации – и монетарни и фискални – во економија без такви стимулации. Тоа прилагодување и несигурност на пазарот продолжува“, вели Вајли Ангел, стратег во Ziegler Capital Management.
И на европските берзи цените на акциите паднаа минатата недела. Лондонскиот FTSE индекс се лизна за 1,1 отсто, на 7.476 поени, а франкфуртски DAX падна со иста стапка, спуштајќи се на 14.370 поени. Парискиот CAC ослабна за 1 процент, на 6.677 поени.
Следната недела се очекува Европската централна банка (ЕЦБ) да ги зголеми каматните стапки, најверојатно за 0,50 отсто.
