Во четврток Европската централна банка ќе почне да ги зголемува каматните стапки за да ја скроти инфлацијата.
Комерцијалните банки позајмуваат пари од ЕЦБ, кои тие за возврат ги обезбедуваат на домаќинствата и бизнисите.
Со години, позајмувачите можеа да ги искористат предностите на ултра ниските каматни стапки дизајнирани да го поттикнат економскиот раст.
Кога ЕЦБ ќе почне да ги зголемува каматните стапки, банките ќе ги пренесат овие повисоки трошоци за задолжување на своите клиенти. Сега сè, од купување дом до рефинансирање на долгот или добивање на деловен заем ќе поскапи.
Заемодавачите, исто така, ќе почнат да ги проверуваат кредитните апликации за да се осигураат дека не преземаат премногу ризици.
Влијанието веќе се чувствува на пазарот на недвижности, каде хипотекарните стапки се зголемуваат во последните месеци.
Но, изгледите за идните сопственици на куќи не се толку лоши, вели Андреас Липков, аналитичар во „Comdirect“.
„Трошоците за финансирање на недвижен имот зависи само делумно од клучните каматни стапки на ЕЦБ и исто така се одредуваат од понудата и побарувачката или кредитната способност на заемопримачот“, рече тој.
Ерата на историски ниски каматни стапки на ЕЦБ значеше дека штедачите речиси и да не гледаат никаква корист од чувањето на готовина.
ЕЦБ дури наметна провизија од 0,5% на банките за да го задржат вишокот пари во централната банка за да го стимулира кредитирањето.
Многу од банките за малопродажба ги префрлија овие трошоци на богатите сопственици на сметки чии депозити надминаа одредена сума. Овие клиенти може да очекуваат оваа провизија да исчезне кога ЕЦБ ќе се откаже од својата негативна каматна стапка на банкарските депозити.
Бидејќи банките го поздравуваат враќањето на повисоките профитни маржи благодарение на повисоките приходи од кредити, каматните стапки на штедните производи исто така треба да се зголемат.
Но, високата инфлација значи дека заштедите сепак ќе станат поскапи во реални услови за некое време, предупредува Елмар Волкер, аналитичар во банката „LBBW“.
„Порастот на основните стапки (и стапките на штедење) нема да биде доволно голем за да ги надомести сегашните високи нивоа на инфлација“, вели тој.
Владите на еврозоната, исто така, ќе мора да ги отфрлат децениските лесни пари бидејќи државниот долг расте поскапо, а последиците за некои од најзадолжените членки на валутниот клуб веќе се загрижувачки.
ЕЦБ вети дека ќе понуди кризна алатка за да спречи неоправдана „фрагментација“ на пазарите на обврзници или остри дивергенции во трошоците за задолжување меѓу земјите од еврозоната.
Сите очи се насочени кон Италија, која е зафатена од долгови, чии приноси на обврзниците веќе се зголемија во однос на реперот на германските обврзници. Растечката политичка криза откако премиерот Марио Драги ја понуди својата оставка минатата недела дополнително ги потресе пазарите.
Затегнувањето на ЕЦБ, кое се смета за неопходно за да се скроти инфлацијата, доаѓа во чувствителен момент за владите, кои го намалуваат својот капацитет за задолжување исто како што трошат огромни суми за да им помогнат на граѓаните да се справат со зголемените цени на енергијата.
Но, додека ЕЦБ им се придружува на другите големи централни банки во зајакнувањето на нивната борба против инфлацијата и со стравувањата од растечка рецесија, глобалните пазари паѓаат.
Њујоршкиот „Nasdaq“ падна за 30% од крајот на 2021-ва година, бидејќи на технолошките компании кои гладуваат за готовина им е сè потешко да соберат нови средства.
Криптовалутите, исто така, паднаа во немилост бидејќи инвеститорите стануваат сè поотпорни за ризик, при што биткоинот изгуби повеќе од 40% од својата вредност само во јуни.
Но, бидејќи ЕЦБ телеграфираше за зголемувањето на каматните стапки за четврт поен, финансиските играчи „имаа долго време да се подготват, што треба да спречи големи шокови“ на берзите, рече Волкер.
