Европската централна банка (ЕЦБ) истражува начини да ги спречи банките да прават дополнителни милијарди евра од ултра евтината шема за кредити, започната за време на пандемијата, кога ќе почне да ги зголемува каматните стапки подоцна овој месец, пишува „Financial Times“.
Субвенционираните кредити за 2,2 трилиони евра што ЕЦБ им ги обезбеди на банките помогнаа да се избегне кредитна криза кога се појави кризата со Ковид-19. Но, бидејќи централната банка сега планира да ги зголеми каматните стапки, таа е на пат да испорача до 24 милијарди евра дополнителен профит на банките во еврозоната, велат аналитичарите.
Управниот совет на ЕЦБ ќе разговара за тоа како да се ограничи дополнителната маржа што стотици банки ќе можат да ја заработат од нивните субвенционирани заеми со едноставно враќање на депозитот на централната банка, велат три извори запознаени со плановите.
Луѓето велат дека ќе биде политички неприфатливо ЕЦБ да им обезбедува на банките добивки поддржани од даночните обврзници, а во исто време да ги зголемува трошоците за задолжување за домаќинствата и бизнисите, а повеќето комерцијални заемодавачи да плаќаат бонуси на персоналот и да распределуваат дивиденди на инвеститорите.
ЕЦБ соопшти дека има намера да ја подигне депозитната стапка на -0,25% на состанокот на 21-ви јули, а во исто време сигнализираше дека е веројатно поголем пораст во септември, што ќе ја турне стапката над нулата за прв пат по една деценија.
Една од можностите би можела да биде ЕЦБ да ги промени условите за кредитирање за да ја намали можноста банките да вршат автоматско враќање на готовина, исто како што тоа ги направи попривлечни по пандемијата во 2020-та година.
ЕЦБ ги бранеше евтините заеми на банките, велејќи: „Без нив, пандемијата ќе ја погодеше реалната економија многу потешко“. Таа одби да коментира како би можела да ги спречи заемодавците да го зголемат својот профит.
Според проценките на „Morgan Stanley“, банките би можеле да заработат меѓу 4 и 24 милијарди евра дополнително со депонирање на евтините заеми кај ЕЦБ од минатиот месец до крајот на шемата во декември 2024-та година, износот делумно зависи од тоа колку брзо ќе се зголемат каматните стапки во следните месеци.
Според извор запознаен со ова прашање, проценките на ЕЦБ ја ставаат дополнителната добивка на половина од максималната проценка на „Morgan Stanley“. Над 740 банки аплицирале за кредити на врвот во јуни 2020-та година, кога биле распределени 1,3 трилиони евра, но вкупниот број на учесници во шемата не е јавно објавен.
Иако ЕЦБ не даде детални банкарски податоци, француските заемодавачи беа најголеми корисници на евтина ликвидност со изложеност од речиси 500 милијарди евра во април, по што следат нивните колеги во Италија и Германија.
Кај најголемиот германски кредитор, „Deutsche Bank“, заемите според шемата во износ од 44,7 милијарди евра беа еднакви на околу 9% од вкупното кредитно портфолио од 481 милијарди евра.
Минатата година, приходите од камати на „Deutsche Bank“ беа зголемени за 494 милиони евра од ликвидноста субвенционирана од ЕЦБ, што е 15% од добивката пред оданочување. Банката, која ги евидентира заемите како „државна субвенција“ на своите сметки, одби да каже колку депонирала во ЕЦБ.
