Првично беше предвидено ISS да остане во орбитата до крајот на 2024 година, но со ова продолжување би требало да функционира уште пет години подолго.
Во пресрет на Новата година, НАСА објави дека во договор со партнерите одлучила да го продолжи животниот век на Меѓународната вселенска станица до 2030 година, за да обезбеди продолжување на истражувањата кои моментално се спроведуваат во една лабораторија во орбитата.
Меѓународната вселенска станица покажа дека е можна мирна, меѓународна, научна соработка. Во текот на 20 години, ISS има направено неверојатен научен, образовен и технолошки напредок кој му користеше на човештвото, рече шефот на НАСА, Бил Нелсон.
Тој додаде дека продолжувањето на работата ќе овозможи иновација и конкурентност, но и развој на технологии потребни за испраќање на луѓето назад на Месечината, а потоа и на Марс.
Како што се повеќе и повеќе нации се активни во вселената, сега е поважно од кога и да е САД да продолжат со својата работа и да учествуваат во создавањето меѓународни партнерства и правила и норми за мирно и одговорно користење на просторот, додаде Нелсон.
Да потсетиме, проектот на Меѓународната вселенска станица беше лансиран во 1984 година, а првите модули беа лансирани во 1998 година. Меѓувладин договор за вселенската станица беше потпишан од 15 земји вклучени во проектот (Канада, Јапонија, Русија, САД и 11 земји од Европската вселенска агенција – Белгија, Данска, Франција, Германија, Италија, Холандија, Норвешка, Шпанија, Шведска, Швајцарија и Обединетото Кралство.
Првично беше предвидено ISS да остане во орбитата до крајот на 2024 година, но со ова продолжување би требало да функционира уште пет години подолго.
Прашањето е само дали земјите кои го потпишаа првичниот договор ќе бидат подготвени да ја финансираат ISS толку долго. Имено, Русија веќе донесе одлука да се повлече од програмата ISS во 2025 година и ги започна првите акции за изградба на сопствена вселенска станица. Во меѓувреме, беше појаснето дека Русија ќе продолжи да учествува во ISS, барем додека нејзината нова станица не биде во функција.
Кина веќе почна да ја гради својата вселенска станица и докажа дека е функционална со престојот на првите астронаути.
Проширувањето на ISS ќе бара ново финансирање. Не само за работа туку и за неопходни поправки на постари делови од ISS. Да потсетиме, минатата година беше откриена пукнатина на руски модул, поради што воздухот од станицата истече во вселената. По долго пребарување, а потоа и поправка на пукнатината, медиумите почнаа да пишуваат дека ова не е единствената пукнатина со која се занимава ISS и дека во иднина може да има уште повеќе.
Според моментално достапните податоци, ISS е познат како најскапиот проект досега. За неговиот развој и функционирање се потрошени повеќе од 150 милијарди долари во изминатите 20 години. Според некои податоци, НАСА троши меѓу 3 и 4 милијарди долари годишно за одржување и работа на ISS.
Затоа, не е изненадувачки што идејата за комерцијална употреба на ISS станува сè погласна во последниве години. Поточно, овозможување вселенски туристички летови и престој на ISS, но и овозможување на комерцијалните компании да користат лаборатории на ISS за своето истражување.
Засега на ISS е снимен филм (во руска продукција), имало неколку богаташи, но тоа е само капка во морето на вкупните трошоци.
Колку е постар ISS, толку се поголеми трошоците за одржување, што значи дека ќе треба да се распределат повеќе средства. Паралелно треба да се одвојат средства за нова вселенска станица. НАСА се надева дека овој дел, изградбата на нова вселенска станица, би можеле да го преземат приватни компании (како Џеф Безос), каде што НАСА и партнерите потоа би изнајмиле простор за нивните астронаути.
