Планетата Земја, сепак, има пет океани, а не четири како што учевме досега. За тоа одлучи National Geographic Society, кој Јужниот океан, морето околу Антарктикот, кое одлучи да го наведе заедно со океаните што досега ги знаевме – Атлантски, Тихи, Индиски и Арктички.
Ова не е ништо ново, идејата за ладните води околу ледениот јужен континент да биде прогласен за океан, кружи во научната заедница сто години, но досега немаше значителна поддршка од јавноста за таквата идеја. А, потоа, на 8 јуни, го одбележавме Светскиот ден на океанот, па така познатото друштво на научници и натуралисти одлучи Јужниот океан да се приклучи во семејството на океаните.
-Јужниот океан е одамна признат меѓу научниците, но бидејќи никогаш немало меѓународен консензус, ние никогаш официјално не го признавме. Ова е очигледно типична научна тврдоглавост, стои на веб-страницата на National Geographic.
Нивниот Алекс Таит по повод назначувањето на петтиот океан зборуваше во име на познатото здружение и рече дека сега најголемите промени ќе се случат во образованието.
-Студентите учат за океаните засновани врз специфичноста на различните океани. Ако не го вклучите Јужниот океан во тоа, тогаш нема да дознаат за неговите особености и за тоа колку е важен за нас, рече тој.
Веројатно се прашувате и како е тоа National Geographic да има привилегија да прогласи нешто за океан.
Како што објаснува Таит, National Geographic Society прави мапи од 1915 година и тие навистина се институција со огромна репутација, но сето ова време тие ги признаа како океани само оние морски области ограничени со континентите во кои удираа океаните.
Но, важно е да се каже дека не постои консензус за правилата што би се определиле што точно би го дефинирало океанот, освен тоа што е најголема водена површина на планетата.
Овој пат е поинаку: Јужниот океан не е дефиниран од земјата што го опкружува, туку од циркуларната струја на Антарктикот што тече од запад кон исток.
Научниците веруваат дека оваа струја настанала дури пред 34 милиони години кога континентот Антарктик се одвоил од Јужна Америка и така дозволил струјата да тече слободно околу „крајот на светот“.
Денес, Антарктичката циркумполарна струја тече низ сите води околу Антарктикот, сè до околу 60 степени на југ, но не преку преминот Дрејк и Шкотското Море, помеѓу јужноамериканскиот Кејп Хорн и Антарктичкиот полуостров.
Водите на оваа струја се постудени, па затоа се малку помалку солени од океанските води северно од нив. Струјата својот тек го влече од три океани, Атлантскиот, Тихиот и Индискиот, за пренесување на топлината околу планетата, додека студените и густи води на антарктичките струи тонат и помогаат да се складира јаглеродот во длабочините на океанот.
National Geographic тврди дека постојат илјадници морски видови кои живеат само во Антарктичката циркумполарна струја. Водите на Јужниот океан првпат ги видел шпанскиот истражувач Васко Нуњез де Балбоа на почетокот на 16 век, а неговата експедиција ги нарекла така, што се задржале до денес.
Сепак, постои проблем: Јужниот океан не е признат од Меѓународната хидрографска организација, иако овој термин се појавува во нивните публикации практично од годината во која се формирани, 1921 година.
Но, телото формирано во рамките на оваа институција во 2015 година смета дека нема доволно оправдување водите околу Антарктикот да се нарекуваат Јужен океан.
