Земјите-членки на Европската унија (ЕУ) ја одобрија т.н. одлука за сопствени ресурси, што значи дека фондот за обновување од пандемијата сега може да стапи на сила, соопшти Советот на ЕУ.
Фондот е клучен елемент на инструментот за економско закрепнување на „Next Generation EU“, се вели во соопштението на Советот.
За да може одлуката да стапи на сила, земјите-членки требаше да ја одобрат во согласност со нивните уставни барања.
„Денес е голем ден за ЕУ. Сите 27 земји-членки го известија Советот за ратификување на одлуката за сопствени ресурси. Оваа одлука ќе стапи во сила од 1-ви јуни. „Next Generation EU“ започнува денеска!“, коментира Антонио Коста, премиерот на Португалија, кој е ротирачки претседател на Советот.
„ЕУ сега е во позиција да ги добие потребните средства за европско социјално и економско закрепнување. Владите на ЕУ и националните парламенти покажаа силно чувство на солидарност и одговорност. Не можеме да си дозволиме да губиме повеќе време. Ние мора да обезбедиме брзо одобрување на првите планови за закрепнување и одржливост до крајот на јуни“, додаде Коста.
Одлуката за сопствени ресурси има право на Европската комисија (ЕК) да позајми до 750 милијарди евра по цени од 2018-та година на пазарите на капитал во име на ЕУ. Исто така, предвидува зголемување на максималниот износ што Унијата може да го побара од земјите-членки да ги покријат своите финансиски обврски за 0,6 процентни поени.
Зголемувањето е привремено и се користи само за поддршка на закрепнување од економските последици од пандемијата. Тоа ќе служи како гаранција и ќе обезбеди подобри услови за заеми, нагласи Советот.
Фондот ќе има 312,5 милијарди евра грантови и 360 милијарди евра заеми што ќе бидат обезбедени за јавни инвестиции и реформи во рамките на националните планови за закрепнување и одржливост изготвени од секоја земја-членка на ЕУ. Плановите ќе промовираат зелени и дигитални транзиции, одржлив раст и одржливост и ќе вклучуваат цели, пресвртници и предвидени трошоци.
Завршувањето на процесот на ратификација и дозволува на ЕУ да започне да се позајмува на пазарите на капитал веќе во јуни 2021-ва година. Предфинансирањето – вкупно 13% од износот доделен на секоја земја-членка, ќе биде ставен на располагање на националните влади откако плановите за нивно закрепнување се одобрени и за одржливоста.
Откако националните влади ќе ги достават своите планови, ЕК мора да ги процени во рок од два месеци. Потоа, Советот има четири недели да го одобри секој план со одлука за спроведување. Остатокот од средствата ќе бидат исплатени, земајќи го предвид постигнувањето на фазите и целите утврдени во националните планови за обновување и за одржливоста.
