Глобалното трошење за оружје порасна за 2,6% во 2020-та година на 1,981 трилиони долари.
Ова е наведено во последниот извештај на Стокхолмскиот меѓународен институт за истражување на мирот (SIPRI).
Зголемувањето од 2,6% доаѓа во позадина на економскиот пад од 4,4 проценти во последната година, што беше предизвикан од пандемијата со Ковид-19.
Како резултат на тоа, учеството на воените трошоци во глобалниот домашен производ достигна просек од 2,4%, наспроти 2,2% во 2019-та година. Ова е најсилното годишно зголемување од финансиската криза во 2009-та година.
И покрај зголемувањето на глобалното трошење за оружје, некои земји преземаат ограничувања на нивните воени буџети како одговор на кризата предизвикана од пандемијата.
Земјите како Чиле и Јужна Кореја одложија дел од планираните трошоци за оваа ставка, а Бразил и Русија потрошија значително помалку од планираното за 2020-та година, според „SIPRI“.
„Генерално, можеме да кажеме дека Ковид-19 немаше сериозно влијание врз глобалното трошење за оружје. Останува да видиме дали овие нивоа ќе продолжат и во втората година од пандемијата“, рече аналитичарот Диего Лопез да Силва.
Меѓу земјите со најсилен раст на воените трошоци во 2020-та година е САД. Таму, зголемувањето е 4,4% во споредба со 2019-та година. САД остануваат на врвот на светскиот ранг на воени трошоци со учество од 39% од сите нарачки за оружје.
2020-та година е трета година по ред во која земјата ги зголемува своите трошоци за вооружување, откако во претходните 7 години забележа стабилен тренд на опаѓање, потсетуваат од институтот во Стокхолм.
„Најновите зголемувања на трошоците се главно насочени кон инвестиции во истражување и развој, како и на некои долгорочни проекти, како што е модернизација на американскиот нуклеарен арсенал“, рече Александра Маркштајнер од тимот на „SIPRI“.
Според неа, ова главно се должи на политиката на поранешниот американски претседател Доналд Трамп, кој го постави приоритет зајакнувањето на воените способности на земјата.
Во Кина, воените трошоци во 2020-та година се зголемуваат 26 последователни години. Тие се втори по големина во светот и изнесуваат 252 милијарди долари, што претставува раст од 1,9% на годишно ниво и 76% во текот на последната деценија.
Учеството на воените трошоци во кинескиот БДП не се зголемува, и покрај нивното номинално зголемување. Ова се должи на фактот дека земјата беше единствената голема економија што не се намали во последната година.
За Кина, главниот приоритет останува да се „израмни“ со воените можности пред стратешките конкуренти, а особено САД.
Во скоро сите земји на НАТО, учеството на воените трошоци во БДП-то ќе се зголеми во 2020-та година. Во 12 од нив, тие се над поставената долгорочна цел од 2%. Во 2019-та година, само 9 земји од Алијансата го исполнија овој услов, потсетуваат од „SIPRI“.
Во Русија, трошоците за оружје се зголемија за 2,5% во 2020-та година, на 61,7 милијарди долари. Земјата регистрираше втора последователна година на раст на својот воен буџет, но сепак се за 6,6% пониски од првично планираните.
На Блискиот исток, трошењето на оружје падна за 6,5 проценти на годишно ниво, на 143 милијарди долари.
