Големите нафтени компании се во паника од растечкиот тренд кон електрификација на возилата, се вели во извештајот на консултантската компанија Burton Ledley.
Преминувањето кон електричен погон е „сериозна закана“ за нафтениот бизнис, предупредува и реномираната рејтинг агенција „Fitch“. Дури и пред да се појават масовно на пазарот, електричните возила можат да им нанесат на гиганти како „ExxonMobil“ и „Royal Dutch Shell“ штети од милијарди долари.
Само пред една година електричната револуција воопшто не изгледаше неизбежна. Но „Дизелгејт“ и разоткривањето на европските тестови за емисии го променија тоа. Парискиот автосаем во почетокот на октомври конечно го потврди трендот: сите сериозни производители веќе работат на електричен погон или си бараат партнери за него, повеќето ветуваат цела електрична палета до 2020-2021 година.
Тоа објасниво е алармантна перспектива за „Еxxon“ и „Shell“. Според проценките на „Fitch“ во 2015-та транспортот е „проголтан“ од над 55% од целата глобална потрошувачка на нафта. Ако за десет години електричните возила достигнат 50 отсто удел на пазарот во Европа, потрошувачката на нафта на континентот ќе се стопи со над една четвртина.
Електрични автомобили ќе дојдат побрзо од очекуваното и ако нафтените компании „ги вметнат главите во песок и се преправаат дека тоа ќе мине, ќе имаат сериозни проблеми“, коментира директор на агенцијата Алекс Грифитс.
„Итно им е потребен план за акција. Перспективите веќе ги загрижуваат некои од инвеститорите во нафтениот сектор и можат да ги поттикнат да се повлечат, предизвикувајќи криза“, вели Грифитс.
Електрификацијата на транспортот ќе влијае и на други индустрии, предупредува „Fitch“. Меѓу повеќето жртви ќе се производителите на електрична енергија од фосилни горива. Масовната појава на автомобили со батерии ќе одлучи за главниот проблем на соларната и ветровата енергија, како и да им обезбеди начин да ја складираат енергијата и да ја надминат конечно непредвидливоста. Тоа ќе ја повлече драстично цената на електричната енергија од обновливи извори и ќе ги направи старите „ТЕЦ“ неконкурентни.
Уделот на електричните автомобили се уште е занемарливо мал – вкупно во светот тие се околу 1.2 милиони, при речиси 1 милијарда возила. Досега најсериозен ограничувачки фактор пред нив е премногу високата цена на батериите. Но за последните осум години таа всушност е намалена за 73% и денес е околу 268 долари за киловат. За да станат батериите повеќе корисни од моторите со внатрешно согорување, тие треба да паднат до околу 100 долари за киловат. Но повеќето експерти тврдат дека во сегашните стапки тоа ќе стане реалност веќе во наредните три до четири години.
Одделни политички одлуки можат уште повеќе да го притиснат нафтениот сектор. Норвешка и дури Германија размислуваат целосна забрана за мотори со внатрешно согорување (односно од 2025-та и 2030-та година). Ако Кина, која е истовремено најголемиот автомобилски пазар во светот и една од најзагадените земји го направи истото, тоа може да е конечниот крај за најмоќната индустрија на минатиот век.
